تهاجم روسیه زمینهساز افزایش ناامنی
حمله به اوکراین باعث بیثباتی در شرق میانه و آسیای میانه و جنوبی شده است
حمله روسیه به اوکراین زمینه ایجاد امواج بیثباتی، نه تنها در اروپا، بلکه در شرق میانه و آسیای میانه و جنوبی شده است. تهاجم روسیه زیانآور بوده و باعث ایجاد تهدیدات مستقیم -فرار مردم از مناطق جنگی- یا غیرمستقیم -کمبود گندم و افزایش قیمت آن در شرق میانه- شده است.
کارشناسان حوزه امنیت نظامی و غیرنظامی در دسمبر 2022 در ششمین نشست رقابت قدرتهای کلان در پوهنتون فلوریدای جنوبی به تحلیل ضررهای جنگ روسیه پرداختند. تاثیر جنگ بالای قوماندانی مرکزی ایالات متحده و شرکای منطقوی آن، یکی از موضوعات مورد بحث در این نشست بود.
سخنرانان و مشاورین این نشست به مشکلات فراوانی که بر اثر ایجاد بحران در اروپای شرقی تشدید یافته است، اشاره کردند:
ایجاد زمینه فروش صدها ملیون دالر از تسلیحات ایران به روسیه، باعث قدرتمند شدن ایران شده است. افزایش عاید باعث افزایش قدرت ایران در سرکوب مخالفان داخلی و خارجی شده است.
اهمیت تنگه هرمز بهعنوان گذرگاه کشتیرانی بینالمللی تقویت شده است. تحریم خرید نفت و گاز روسیه باعث افزایش مشتریان نفت و گاز کشورهای حاشیه خلیج عربی شده است.
انفاذ قانون در سرحدات کشورهای آسیای میانه تضعیف شده است. تمرکز روسیه بالای اوکراین باعث تضعیف توانایی روسیه در حوزه مقابله با جریان قاچاق مواد مخدر از مبداء افغانستان شده است.
جنگ سبب کاهش توجه جامعه بینالمللی به موضوع ناامنی در افغانستان و در نتیجه بازگشت جریان تجارت تریاک/هرویین شده است. این مواد در مقادیر چشمگیر از سرحدات زمینی و دریایی منتقل میشود.
صرفنظر از این که روسیه، به گفته سخنگوی خود در نشست خبری، دست به «جنگ تسخیر امپراتوری» زده باشد یا در پی تصرف و غلبه غیرمستقیم بالای منطقه باشد، جنگ اوکراین عواقب غیرمنتظرهای داشته است.
بریدجنرال قوای بحری کرت رینشا، مدیر عملیات قوماندانی مرکزی ایالات متحده، اظهار کرد که این جنگ باعث «اتحاد شوم» روسیه و ایران شده است.
محمولههای سلاح ایران -بخصوص صدها فروند طیاره بیسرنشین- پول مورد ضرورت برای تداوم بخشیدن به جنگهای نیابتی در مناطقی مانند یمن را به دست ایران رسانده است.
روسیه، با همدستی ایران، از پایگاه دریایی طرطوس در سوریه برای تثبیت حضور خود در شرق دریای مدیترانه سود میبرد.
تمرکز امنیتی قوماندانی مرکزی ایالات متحده عمدتاً به محافظت از کشتیرانی قانونی و مقابله با کشتیرانی غیرقانونی در خلیج عربی و مناطق اطراف مربوط میشود. این فعالیتها تحتتاثیر بیثباتی ناشی از تهاجم روسیه به اوکراین قرار گرفتهاند.
قوای بحری ترکیبی، ائتلاف دریایی چندملیتی به رهبری ناوگان پنجم قوای بحری ایالات متحده، مستقر در بحرین، چندی قبل 177 فروند کشتی بادبانی را بهعنوان شناور احتمالی قاچاقبری شناسایی کرد ولی، به دلیل کمبود کشتی و قوای بشری، فقط 33 فروند از آنها را توقیف کرد. استقرار یک ناوشکن در دریای عرب برای مقابله با جریان قاچاق شبیه تخصیص یک موتر پولیس برای گزمه در همه مناطق ایالت کالیفرنیای امریکا است. این اظهار نظربریدجنرال قوای بحری رینشا است.
راهکار قوماندانی مرکزی ایالات متحده تقویت فعالیتهای تعلیمی، گسترش همکاریها و سرمایهگذاری در نوآوریهایی مانند طیاره بیسرنشین، پرندههای سطحی و زیرآبی و هوش مصنوعی است. انتخاب این رویکرد ناشی از کمبود قوای بشری، کشتی و طیاره است.
«ما ضرورت به همکاریهای عمیق و پایدار داریم.» این گفته جنرال مایکل کوریلا، قومندان قوماندانی مرکزی ایالات متحده، است.
کاهش تمرکز روسیه بالای آسیای میانه -که با خودداری اخیر بعضی کشورهای آسیای میانه از پیوستن به قوای مسکو آشکار شد- زمینه تقویت همکاریها را فراهم نموده است.
همکاری در قسمت کنترول سرحدات را میتوان مهمترین نوع این همکاریها دانست. کشت کوکنار در افغانستان حدود 85% مواد اولیه لازم برای تولید تریاک و هرویین غیرمجاز دنیا را فراهم میکند. حدود 500,000 تن از مردم افغانستان در عرصه تولید تریاک فعال هستند. قاچاقبران تریاک اغلب مشمول مصونیت هستند و گاهی با قوای سرحدی مناطقی مانند ایران درگیر میشوند.
ازآنجاکه فروش مواد مخدر مهمترین منبع عاید تروریستها محسوب میشود، اقدامات مقابله با مواد مخدر را عمدتاً اقدامات مقابله با تروریزم قلمداد میکنند. رینشا بر «ضرورت همکاری» با کشورهای آسیای میانه با هدف تقویت امنیت آسیای میانه تاکید کرد.
طرز مثال، سرحد ناهموار تاجیکستان و افغانستان همچنان نفوذپذیر است. در هر 15 مایل از این خط مرزی یک پوسته دیدهبانی با قوای بشری اندک وجود دارد. بازسازی پوستههای دیدهبانی سرحدی با همکاری ایالات متحده و متحدان آن در جریان است ولی این اقدامات بدون سرمایهگذاری در قسمت تقویت امکانات شناسایی، نظارت و جمعآوری معلومات، ثمربخش نخواهد بود.
جنرال کوریلا، در سخنرانی اصلی خود در نشست، بر تقویت نوآوریهای تکنالوژیکی برای مقابله با تهدیدات دریافتی از کشورهایی مانند ایران و روسیه، که هر دو قوانین کنترول سرحدات بینالمللی را نقض میکنند، تاکید کرد. او اظهار کرد که منابع ثروت و استعداد شرق میانه باعث تبدیل شدن این منطقه به کانون نوآوری شده است.
«قوماندانی مرکزی ایالات متحده باید به خط مقدم افکار نوآورانه تبدیل شود.» این گفته جنرال کوریلا است.
نظرات بسته شده است.