عربستان سعودی در جهت محقق کردن خواسته خود برای رهبری منطقه، در دسمبر 2015 اعلام کرد که بیشتر کشورهای جهان عرب، ترکیه (عضو ناتو) و چندین کشور آفریقایی و آسیایی را در قالب «ائتلاف اردو اسلام» برای مبارزه با تروریزم متحد کرده است.
این اقدام به این کشور سلطنتی اجازه میدهد که جریان مبارزه با افراط گرایی را رهبری کند. ریاض از ماه مارچ 2015 از جنگجویان شورشی برای ساقط کردن بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، حمایت کرده است و رهبری ائتلاف عربی برای مقابله با شورشیان حوثی در یمن را بر عهده گرفته است. ریاض همچنین عضو ائتلاف مبارزه با جنگجویان داعش در عراق و سوریه است. رهبری این ائتلاف بر عهده ایالات متحده است.
در اطلاعیه منتشر شده در رسانه های دولتی ذکر شده بود که ائتلاف با رهبری سعودی به این دلیل شکل گرفته است که مبارزه با تروریزم «با استفاده از همه ابزارها ضروری است».
عالی جناب محمد بن سلمان جانشین ولیعهد و وزیر دفاع در جلسه خبری اعلام کرد که این ائتلاف میکانیزم های برای همکاری با دیگر کشورها و سازمانهای بین المللی در زمینه حمایت از اقدامات ضد تروریزم انکشاف خواهد کرد. وی افزود که این اقدامات محدود به مبارزه با داعش نخواهد بود.
وی گفت: «در حال حاضر، تک تک کشورهای مسلمان به طور مستقل در حال مبارزه با تروریزم هستند…از این رو هماهنگ کردن این اقدامات بسیار مهم است».
با این که جزییات زیادی ارائه نشده است، این اطلاعیه تصریح میکند که هدف ائتلاف صرفاً مبارزه با افراط گرایان سنی نیست و از ملت های مسلمان در برابر همه تروریستان «صرف نظر از اعتقاد آنها» محافظت خواهد کرد.
جاش ارنست (Josh Earnest)، سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که این ائتلاف جایگزین یا جانشین ائتلاف مبارزه با داعش به رهبری ایالات متحده نخواهد بود و اقدامات عربستان بر اهداف گسترده تری متمرکز خواهد بود. وی اظهار کرد: «سعودی ها مساعدت های بسیاری به ائتلاف ضد داعش به رهبری واشنگتن کرده اند و ما پیش بینی میکنیم که این روند را ادامه دهند».
عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان، در پاریس اعلام کرد که اعضا میتوانند از ائتلاف کمک بخواهند و درخواست آنها به صورت «موردی» بررسی میشود. او استفاده از قوه زمینی را نفی نکرد.
وی اظهار کرد: “کدام محدودیت درباره ارائه دهنده مساعدت یا گیرندگان مساعدت وجود ندارد.”
ائتلاف جدید شامل کشورهایی با اردو بزرگ و رسمی، مانند پاکستان، ترکیه، مصر و نیز کشورهای جنگ زده مانند لیبی و یمن است. کشورهای آفریقایی آسیب دیده از حملات جنگجویان، مانند مالی، چاد، سومالیا و نایجریا، نیز عضو این ائتلاف هستند.
هشام جابر، جنرال متقاعد لبنانی که ریاست «مرکز مطالعات و تحقیقات سیاسی شرق میانه» در بیروت را بر عهده دارد، ائتلاف جدید را «لازم ولی ناکافی» خواند.
مصطفی علنی، مدیر بخش امنیت و دفاع در «مرکز تحقیقات خلیج» در جنوا، اعلام کرد که رهبردهای جدید مقابله با تروریزم، از جمله استقرار قوای زمینی دائم، برای مقابله با تهدیدهای متغیر گروه هایی مانند داعش که ایجاد دولت را دنبال میکند، به اندازه حملات پراکنده ضرورت دارد.
وی اظهار کرد: «اسلام -به طور مستقیم یا غیرمستقیم- متهم به حمایت از تروریزم است. همه باید بی گناهی آن را ثابت کنند». «این اقدام قرار است قوای زمینی مسلمان ایجاد کند».
اعضای این ائتلاف عبارتند از بحرین، بنگله دیش، بنین، چاد، کومور، ساحل عاج، جیبوتی، مصر، گابن، گینه، اردن، کویت، لبنان، لیبیا، مالیزیا، مالدیفز، مالی، موریتانیا، مراکش، نایجر، نایجریا. پاکستان، قطر، عربستان سعودی، سینگال، سیرالئون، سومالیا، توگو، تونس، ترکیه، امارات متحده عربی و یمن.