ناتو
متخصصین پنج کشور آسیای میانه و افغانستان در مارچ 2015 در عشق آباد، ترکمنستان برای برگزاری یک کنفرانس منطقه ایی مورد حمایت مالی ناتو در زمینه “صلح و ثبات در آسیای مرکزی و افغانستان: از منظر ترکمنستان بیطرف” گردهم آمدند.
این رویداد سطح بالا، به طور مشترک توسط وزارت امور خارجه ترکمنستان و دفتر افسر هماهنگی در آسیای مرکزی برگذار شد و در تاریخ مشارکت ترکمنستان با ائتلاف بین المللی بی سابقه بود.
این چهارمین رویداد از مجموعه رویدادهای مورد حمایت مالی ناتو به مناسبت بیستمین سالگرد برنامه مشارکت برای صلح در کشورهای شریک آسیای مرکزی بود. برعلاوه، این کنفرانس در برنامه رسمی رویدادهای جشن “سال بیطرفی و صلح” ترکمنستان در بیستمین سالگرد صدور قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در رسمیت شناختن بیطرفی این کشور قرار داشت.
بردینیاز میاتیف معاون وزیر امور خارجه ترکمنستان این رویداد را افتتاح کرد در حالی که جیمز آپاتورای، نماینده خاص سرمنشی ناتو برای قفقاز و آسیای مرکزی، از طریق ویدیوکنفرانس از مقر ناتو برای شرکت کننده گان سخنرانی نمود.
شرکت کننده گان ترکمن عبارت از مقامات و متخصصین طیف گسترده از نهادها، از جمله وزارت امور خارجه، وزارت دفاع، وزارت داخله، دفتر لوی څارنوالی، مؤسسه دولت و قانون وابسته به ریاست جمهوری ترکمنستان، مؤسسه روابط بین الملل و پوهنتون بین المللی علوم بشریت بودند.
متخصصین از افغانستان، قزاقستان، جمهوری قرغیزستان، تاجکستان، ازبکستان و ایالات متحده و نماینده گان مرکز منطقه ایی سازمان ملل متحد برای دیپلوماسی جلوگیری آسیای مرکزی، برنامه انکشافی سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و سازمان امنیت و همکاری در اروپا نیز در این مراسم سخنرانی کردند.
صفر بردینیازوف، سفیر و نماینده خاص وزارت امور خارجه ترکمنستان بر وضعیت بیطرفی و پالیسی خارجی و دفاع شفاف عشق آباد تأکید کرد و گفت این کار باعث به دست آوردن اعتماد همسایگان شده در جلوگیری و حل و فصل مناقشات کمک کرده است. او همچنین حمایت ترکمنستان از ثبات افغانستان را به طور دوجانبه و چندجانبه از طریق پروسه قلب آسیا/استانبول یادآوری نمود.
داکتر اولوگبک خاسانوف، پروفیسور پوهنتون اقتصاد جهانی و دیپلوماسی، ازبکستان اظهار داشت که “ما همه با تهدیدات غیردولتی مواجه هستیم که هیچ کشور در منطقه قادر به مقابله به تنهایی با آنها نیست”.
داکتر کورالای بایزاکووا، استاد پوهنتون ملی فارابی قزاقستان اشاره کرد که “درجه اهمیت تهدیدات مشترک توسط کشورهای آسیای مرکزی به شکل متفاوت درک شده است”. او به دفاع از انکشاف میکانیزم های جدید منطقه ایی، مثلاً در اشتراک گذاری منابع آب پرداخت که میتواند به یک عامل برای ایجاد روابط حسنه در آسیای مرکزی تبدیل شود.
النورا اومرکولوا-اوزیرسکا، محقق مؤسسه مطالعات استراتیژیک ملی، جمهوری قرغیزستان بر تهدید فزاینده به وجود آمده برای امنیت آسیای مرکزی توسط افراطگرایی تأکید کرد و در عین حال هوشدار داد که پالیسی های خشن ضدتروریستی اتخاذ شده توسط برخی از کشورها میتواند نتیجه معکوس داشته باشد.
هارون میر، مدیر مرکز تحقیقات و مطالعات پالیسی در افغانستان، کمک فراوان جامعه بین المللی به افغانستان را ستود. اگرچه او سال 2015 را به عنوان امتحان بزرگ توانایی نیروهای امنیت ملی افغانستان برای تأمین امنیت سراسر کشور میدانست، اما در عین حال بر پنجره فرصت جهت آشتی ملی تأکید کرده و ابراز امیدواری کرد که در سال 2015 شاهد دستیابی به موفقیت در روند صلح افغانستان باشیم.
شرکت کننده گان همچنین به تبادل نظریات خود در مورد تهدید افراطگرایی و گروپ تروریستی داعش؛ تنشهای سرحدی دوجانبه و مرتبط با انرژی در میان کشورهای آسیای مرکزی؛ مشکل مواد مخدر و اهمیت مقابله مؤثر با آن و دیگر موضوعات مربوط به امنیت پرداختند.