اهمیت قدرت بحری

امنیت‭ ‬و‭ ‬انکشاف‭ ‬عمان‭ ‬به‭ ‬جریان‭ ‬روان‭ ‬تجارت‭ ‬در‭ ‬اقیانوس‭ ‬هند‭ ‬بستگی‭ ‬دارد

قومندان‭ ‬بحری‭ ‬خمیس‭ ‬بن‭ ‬سلیم‭ ‬الجبری‭/‬قوای‭ ‬بحری‭ ‬شاهی‭ ‬عمان

عمان ارتباط‭ ‬تاریخی‭ ‬قدیمی‭ ‬با‭ ‬بحر‭ ‬دارد‭. ‬خط‭ ‬ساحلی‭ ‬3,165‭ ‬کیلومتری،‭ ‬قلمرو‭ ‬غیرمتصل‭ ‬و‭ ‬روابط‭ ‬تجاری‭ ‬مستحکم‭ ‬این‭ ‬کشور‭ ‬در‭ ‬سطح‭ ‬اقیانوس‭ ‬هند،‭ ‬امنیت‭ ‬بحری‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬موضوع‭ ‬مهم‭ ‬برای‭ ‬بحرین‭ ‬تبدیل‭ ‬کرده‭ ‬است‭.‬

فرصت های‭ ‬اقیانوس‭ ‬هند‭ ‬همواره‭ ‬بیشتر‭ ‬از‭ ‬موانع‭ ‬آن‭ ‬بوده‭ ‬است‭. ‬قدمت‭ ‬قوای‭ ‬بحری‭ ‬قدرتمند‭ ‬عمان‭ ‬به‭ ‬سال‭ ‬807‭ ‬بازمی‌گردد‭. ‬تا‭ ‬سال‭ ‬1000،‭ ‬کشتی های‭ ‬تجاری‭ ‬عمانی‭ ‬به‭ ‬چین‭ ‬و‭ ‬سرزمین های‭ ‬دیگر‭ ‬دست‭ ‬یافته‭ ‬بودند‭.‬

عمان‭ ‬به‭ ‬دلیل‭ ‬برخورداری‭ ‬از‭ ‬موقعیت‭ ‬ستراتیژیک،‭ ‬از‭ ‬نظر‭ ‬تجارت‭ ‬بحری‭ ‬مزیت‭ ‬متمایزی‭ ‬نسبت‭ ‬به‭ ‬دیگر‭ ‬کشورهای‭ ‬منطقه‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬تمایل‭ ‬آن‭ ‬به‭ ‬اقیانوس‭ ‬هند‭ ‬قوی تر‭ ‬از‭ ‬ناحیه‭ ‬محصور‭ ‬خلیج‭ ‬بوده‭ ‬است‭.‬

عمان،‭ ‬من‭ ‬حیث‭ ‬کانون‭ ‬دریانوری،‭ ‬از‭ ‬روابط‭ ‬دیپلوماتیک‭ ‬با‭ ‬ملل‭ ‬دوردست‭ ‬مثل‭ ‬چین،‭ ‬بریتانیا،‭ ‬فرانسه،‭ ‬ایالات‭ ‬متحده‭ ‬و‭ ‬هند‭ ‬برخوردار‭ ‬بوده‭ ‬است‭. ‬از‭ ‬این‭ ‬رو،‭ ‬تعجب‭ ‬آور‭ ‬نیست‭ ‬که‭ ‬کشوری‭ ‬مثل‭ ‬عمان‭ ‬که‭ ‬ارتباط‭ ‬تاریخی‭ ‬و‭ ‬قدیمی‭ ‬با‭ ‬دریا‭ ‬دارد،‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬تنها‭ ‬کشور‭ ‬دارای‭ ‬امپراتوری‭ ‬بحر‭-‬محور‭ ‬در‭ ‬شبه‭ ‬جزیره‭ ‬عربستان‭ ‬می داند‭. ‬اغراق‌آمیز‭ ‬نیست‭ ‬اگر‭ ‬بگوییم‭ ‬که‭ ‬حاکمان‭ ‬عمان‭ ‬بین‭ ‬سده های‭ ‬17‭ ‬و‭ ‬19‭ ‬امپراتوری‭ ‬بحر‭-‬محور‭ ‬تاسیس‭ ‬کرده اند‭. ‬قلمرو‭ ‬این‭ ‬امپراتوری‭ ‬از‭ ‬داخل‭ ‬خلیج‭ ‬تا‭ ‬جنوب‭ ‬ایران‭ ‬و‭ ‬ساحل‭ ‬شرقی‭ ‬آفریقا‭ ‬کشیده‭ ‬شده‭ ‬بود‭. ‬این‭ ‬وضعیت‭ ‬تا‭ ‬سده‭ ‬19‭ ‬ادامه‭ ‬داشت‭. ‬قسمتی‭ ‬که‭ ‬بالای‭ ‬نقشه‭ ‬سمت‭ ‬چپ‭ ‬به‭ ‬رنگ‭ ‬سرخ‭ ‬مشخص‭ ‬شده‭ ‬است،‭ ‬قلمروی‭ ‬تحت‭ ‬نفوذ‭ ‬عمان‭ ‬در‭ ‬اواسط‭ ‬سده‭ ‬19‭ ‬را‭ ‬نشان‭ ‬می‌دهد‭.‬

اهمیت‭ ‬تجارت‭ ‬و‭ ‬ارتباطات‭ ‬بحری‭ ‬کمرنگ‭ ‬نشده‭ ‬است‭. ‬اقیانوس‭ ‬هند‭ ‬20‭ ‬فیصد‭ ‬از‭ ‬سطح‭ ‬کره‭ ‬زمین‭ ‬را‭ ‬پوشانده‭ ‬و‭ ‬نقش‭ ‬غیرقابل‭ ‬مقایسه‭ ‬در‭ ‬تجارت‭ ‬جهانی‭ ‬دارد‭. ‬

شصت‭ ‬فیصد‭ ‬از‭ ‬جمعیت‭ ‬دنیا‭ ‬در‭ ‬اقیانوس‭ ‬هند‭ ‬یا‭ ‬در‭ ‬نزدیکی‭ ‬آن‭ ‬زندگی‭ ‬می کنند‭. ‬شصت‭ ‬فیصد‭ ‬از‭ ‬تجارت‭ ‬بحری‭ ‬دنیا‭ ‬ذریعه‭ ‬این‭ ‬منطقه‭ ‬صورت‭ ‬می گیرد‭. ‬برای‭ ‬کشورهایی‭ ‬مثل‭ ‬هند،‭ ‬این‭ ‬آب‌ها‭ ‬عملاً‭ ‬شاهرگ‭ ‬حیاتی‭ ‬است‭ ‬چون‭ ‬محل‭ ‬عبور‭ ‬90‭ ‬فیصد‭ ‬از‭ ‬صادرات‭ ‬و‭ ‬واردات‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬شکل‭ ‬داده‭ ‬است‭. ‬این‭ ‬رقم‭ ‬برای‭ ‬چین‭ ‬بیشتر‭ ‬از‭ ‬60‭ ‬فیصد‭ ‬است‭. ‬

جابجایی‭ ‬محموله های‭ ‬انرژی‭ ‬به‭ ‬خصوص‭ ‬به‭ ‬اقیانوس‭ ‬هند‭ ‬و‭ ‬آب‌های‭ ‬مجاور‭ ‬وابسته‭ ‬است‭. ‬در‭ ‬خط‭ ‬ساحلی‭ ‬شبه‭ ‬جزیره‭ ‬عربستان‭ ‬شبکه های‭ ‬گسترده‭ ‬پایپ‭ ‬لاین‭ ‬و‭ ‬بندرهای‭ ‬انتقال‭ ‬محموله های‭ ‬نفت‭ ‬و‭ ‬گاز‭ ‬وجود‭ ‬دارد‭. ‬دو‭ ‬بر‭ ‬سه‭ ‬نفت‭ ‬منطقه‭ ‬خلیج‭ ‬،‭ ‬عمدتاً‭ ‬ذریعه‭ ‬کشتی هایی‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬اقیانوس‭ ‬هند‭ ‬می گذرند،‭ ‬به‭ ‬کشورهای‭ ‬آسیایی‭ ‬صادر‭ ‬می شود‭.‬

چهار‭ ‬گلوگاه‭ ‬مهمی‭ ‬که‭ ‬نفتکش های‭ ‬کلان‭ ‬از‭ ‬آنها‭ ‬عبور‭ ‬می کنند‭: ‬تنگه‭ ‬هرمز‭ (‬17‭ ‬میلیون‭ ‬بیلر‭ ‬در‭ ‬روز‭)‬،‭ ‬تنگه‭ ‬مالاکا‭ (‬15‭ ‬میلیون‭ ‬بیلر‭ ‬در‭ ‬روز‭)‬،‭ ‬کانال‭ ‬سوئز‭ (‬4.5‭ ‬میلیون‭ ‬بیلر‭ ‬در‭ ‬روز‭) ‬و‭ ‬تنگه‭ ‬باب‭ ‬المندب‭ (‬3.8‭ ‬میلیون‭ ‬بیلر‭ ‬در‭ ‬روز‭).‬

سرزمین‭ ‬عمان‭ ‬با‭ ‬‮«‬پلان‭ ‬تفکیک‭ ‬ترافیک‮»‬‭ ‬در‭ ‬آب‌های‭ ‬سرزمینی‭ ‬عمان‭ ‬نزدیک‭ ‬و‭ ‬مشرف‭ ‬به‭ ‬تنگه‭ ‬هرمز‭ ‬است‭. ‬این‭ ‬کانال‭ ‬نسبتاً‭ ‬کم‌عمق‭ ‬که‭ ‬پهنای‭ ‬باریک ترین‭ ‬بخش‭ ‬آن‭ ‬21‭ ‬مایل‭ ‬است،‭ ‬میزبان‭ ‬ازدحام‭ ‬بحری‭ ‬چشمگیری‭ ‬است‭. ‬

یعنی،‭ ‬امنیت‭ ‬بحری‭ ‬در‭ ‬اقیانوس‭ ‬هند‭ ‬نه‭ ‬تنها‭ ‬برای‭ ‬عمان‭ ‬برای‭ ‬کل‭ ‬دنیا‭ ‬حیاتی‭ ‬است‭. ‬در‭ ‬عمان‭ ‬پنج‭ ‬بندر‭ ‬اصلی‭ ‬میزبان‭ ‬کشتی های‭ ‬تجارتی،‭ ‬کشتی های‭ ‬مسافربری‭ ‬و‭ ‬قایق های‭ ‬ماهیگیری‭ ‬است‭.‬

دو‭ ‬بندر‭ ‬مهم‭ ‬‮«‬صلاله‮»‬‭ ‬و‭ ‬‮«‬دقم‮»‬‭ ‬در‭ ‬بحر‭ ‬عرب‭ ‬موقعیت‭ ‬ستراتیژیک‭ ‬دارند‭. ‬بندرهای‭ ‬مهم‭ ‬دیگر،‭ ‬‮«‬بندر‭ ‬سلطان‭ ‬قابوس‮»‬‭ ‬و‭ ‬‮«‬صحار‮»‬‭ ‬در‭ ‬دریای‭ ‬عمان‭ ‬و‭ ‬‮«‬بندر‭ ‬خصب‮»‬‭ ‬در‭ ‬ولایت‭ ‬‮«‬مسندم‮»‬‭ ‬در‭ ‬خلیج‭ ‬هستند‭. ‬

ما‭ ‬برای‭ ‬محافظت‭ ‬از‭ ‬محیط‭ ‬بحری‭ ‬مهم‭ ‬کشور،‭ ‬هفت‭ ‬معضل‭ ‬اساسی‭ ‬قچاق،‭ ‬تجارت‭ ‬غیرقانونی،‭ ‬آلودگی،‭ ‬دزدی‭ ‬بحری،‭ ‬تروریزم،‭ ‬ماهیگیری‭ ‬غیرقانونی‭ ‬و‭ ‬صید‭ ‬بیشتر‭ ‬از‭ ‬حد‭ ‬را‭ ‬شناسایی‭ ‬کرده‌ایم‭. ‬

مبارزه‭ ‬با‭ ‬این‭ ‬معضلات‭ ‬به‭ ‬همکاری‭ ‬کشورهای‭ ‬مختلف‭ ‬ضرورت‭ ‬دارد‭. ‬در‭ ‬ماحول‭ ‬پر‭ ‬تحرکی‭ ‬مثل‭ ‬اقیانوس‭ ‬هند،‭ ‬هیچ‭ ‬کشوری‭ ‬نمی تواند‭ ‬با‭ ‬تکیه‭ ‬صرف‭ ‬بالای‭ ‬منابع‭ ‬خود‭ ‬با‭ ‬این‭ ‬مشکلات‭ ‬مبارزه‭ ‬کند‭.‬

عمان‭ ‬برای‭ ‬حمایت‭ ‬و‭ ‬تضمین‭ ‬سیاست‭ ‬خارجی‭ ‬و‭ ‬امنیتی‭ ‬خود‭ ‬باید‭ ‬قابلیت های‭ ‬بحری‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬حفظ‭ ‬و‭ ‬تقویت‭ ‬کند‭. ‬عمان‭ ‬مفتخر‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬تعهدات‭ ‬بین المللی‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬ضمن‭ ‬دفاع‭ ‬از‭ ‬استقلال‭ ‬کشور‭ ‬انجام‭ ‬داده‭ ‬است‭. ‬ما‭ ‬می دانیم‭ ‬که‭ ‬پالیسی های‭ ‬که‭ ‬اتخاد‭ ‬می کنیم‭ ‬ما‭ ‬بالای‭ ‬امنیت‭ ‬و‭ ‬انکشاف‭ ‬کشور‭ ‬تاثیر‭ ‬می گذارد‭.‬

به‌طور‭ ‬کلی‭ ‬ما‭ ‬در‭ ‬عمان‭ ‬همیشه‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬متعهد‭ ‬به‭ ‬حل‭ ‬مسالمت‌آمیز‭ ‬منازعات‭ ‬می‌دانیم‭. ‬پالیسی‭ ‬خارجی‭ ‬و‭ ‬امنیتی‭ ‬عمان‭ ‬بر‭ ‬بنیاد‭ ‬دکترین‭ ‬همزیستی‭ ‬مسالمت‌آمیز‭ ‬با‭ ‬همه‭ ‬کشورهاست‭. ‬همانطور‭ ‬که‭ ‬جلالتمآب‭ ‬سلطان‭ ‬قابوس‭ ‬بن‭ ‬سعید‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬1994‭ ‬فرمود‭:‬

‮«‬صلح‭ ‬یک‭ ‬اصل‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬آن‭ ‬باور‭ ‬داریم‭ ‬و‭ ‬یک‭ ‬هدف‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬سعی‭ ‬داریم‭ ‬بدون‭ ‬وقفه‭ ‬و‭ ‬افراط‭ ‬به‭ ‬آن‭ ‬برسیم‭.‬‮»‬‭ 

این‭ ‬مقاله‭ ‬از‭ ‬سخنرانی‭ ‬انجام‭ ‬گرفته‭ ‬در‭ ‬جمع‭ ‬دانش‭ ‬آموختگان‭ ‬منطقوی‭ ‬کالج‭ ‬جنگ‭ ‬بحری‭ ‬ایالات‭ ‬متحده‭ ‬در‭ ‬عمان‭ ‬در‭ ‬اواخر‭ ‬سال‭ ‬2017‭ ‬استخراج‭ ‬شده‭ ‬است‭. ‬

نظرات بسته شده است.