رویکرد اردن نسبت به مبارزه با تروریزم
مدیر مرکز نظامی مقابله با تروریزم و افراطگرایی اردن طرز مقابله کشورش با افراطگرایی را شرح میدهد
کارکنان یونیپاث
دگروال احمد باسم بنی عامر هدایت مرکز نظامی مقابله با تروریزم و افراطگرایی اردن را به عهده دارد. این مرکز در جواب به دیدگاه جلالت مآب شاه عبدالله دوم بن الحسین و دستورات کشور اردن در سال 2018 تاسیس شد. این مرکز تحت این فلسفه عمل میکند که ریشههای افراط گرایی آیدیالوجیکی است. بنابراین، در درازمدت، مبارزه با افراطگرایی و تروریزم باید تقابل فکری و فرهنگی با آن عده از قوای تبلیغ کننده خشونت و هرج و مرج را شامل شود. دگروال بنی عامر مساعی مرکز خود را – که کانفرنسی چند ملیتی در مورد مقابله با افراطگرایی خشن در مارچ 2020 برگزار کرد – و فلسفه ضد تروریزم اردن را بطور کلی تشریح کرد.
یونیپاث: به ما درباره کنفرانس عمان درباره مقابله با خشونت افراطی بگویید که اردن در مارچ 2020 میزبان آن بود.
دگروال بنی عامر: دومین کانفرنس سالانه عمان درباره مقابله با خشونت افراطی ذریعه قوای مسلح اردنی/اردوی عربی با همکاری دوستان آمریکایی، در کالج سلطنتی دفاع ملی اردن و تحت نظارت مرکز نظامی اردن برای مقابله با تروریزم و افراطیگرایی برگزار شد. مهمترین هدف کنفرانس تقویت همکاری مشترک بینالمللی با موسسات ملکی برای مقابله با افراطیگرایی و تروریزم است که پدیدهای فراسرحدی است و مختص گروپ، مذهب یا اشخاص خاص نیست. هر جا که عوامل اشتراک کننده و عناصر محرک موجود باشند میتوانند ضربه بزنند. مهمترین موضوعات این کانفرنس دو روزه تهدیدات و معضلات نو ظهور با نظرداشت افراطیگرایی و تروریزم فکری، گرایشات دیجتل انترنتی مربوط به این حادثه، برقراری شراکت فی مابین دولت و جامعه و بهترین شیوههای عمل بینالمللی برای مقابله با این حادثه بود.، حاضرین از 27 کشور متنوع بودند و حدود 300 شخصیت برجسته نظامی، امنیتی و اکادمیک از اردن و کشورهای دیگر را شامل میشدند.
یونیپاث: یونیپاث نقش قوای مسلح اردن در مقابله با افراطگرایی و تروریزم چیست؟
دگروال بنی عامر: قوای مسلح مطابق با ستراتیژی بازدارنده-واکنشی خود، نقش خود را در مقابله با افراطگرایی و تروریزم ایفا میکنند. این ستراتیژی در چندین کانون تمرکز تطبیق میشود. اولین آنها، تمرکز نظامی است. این اقدامات بشمول اقدامات وقایوی و واکنشی است که ذریعه قوای نظامی مورد استفاده قرار میگیرند و میتوانند مانع ورود غیرقانونی به سرحدات پادشاهی، محافظت از اردوگاهها و جزوتامهای نظامی و یا انجام عملیات نظامی برای مقابله با حجرات/لانههای تروریستی باشند. اقدامات کلی در رابطه با این کانون تمرکز بشمول همکاری و هماهنگی با ملتهای دوست و برادر، ایجاد ائتلافهای بینالمللی بطور پیوسته، ارتقاء تواناییهای قوای مسلح و تأمین ابزارهای ضد تروریزم برای آنها است. دومین مورد، تمرکز امنیتی است که شامل تبادل معلومات و هماهنگی بین سازمانهای امنیتی و نظامی در همه سطوح و همچنان با کشورهای دوست و برادر، و تقویت بازدارنده امنیت دفاعی دقیق در مقابل فعالیتهای تروریستی و آیدیالوجی افراطی است. سومین کانون تمرکز، آیدیالوجیک است. نقش آن را میتوان به حیث حمایت از اعضای قوای مسلح در مقابل آیدیالوجی افراطی، ترویج فرهنگ دلسوزی و مقابله با فرهنگ خشونت خلاصه کرد. این بخش شامل تعلیم و تربیه است که فرهنگ گفتگو، تحمل و پذیرش دیگران را ترویج میدهد. این موضوع همچنان شامل ارشاد مذهبی و آگاهی از ارزشهای واقعی اسلامی مبتنی بر پیام اسلامی تحمل میباشد. همچنان، این جنگ آیدیالوجیک شامل رسانههایی است که دانش، آگاهی و روشنفکری، شکلگیری نظر و انتشار معلومات ذریعه سامانآلات چاپی، شنیداری و تصویری را به گردش در میآورند. و باید از تکنالوجی برای جلوگیری از استفاده سازمانهای تروریستی از فضای مجازی برای حمله به سیستمهای استخباراتی، کمپیوترها، پروگرام ها و اطلاعات استفاده شود.
یونیپاث: اردن در کمک به پناهندگان از مکانهایی از قبیل عراق و سوریه سخاوتمندانه عمل کرده است. چیقسم موضوع پناهندگان، توانایی کشور در مقابله با تروریزم را پیچیده کرده است؟
دگروال بنی عامر: قدرت نرم اردن یکی از کلانترین مزایای آن است و فرقی نمیکند که این قدرت سیاسی، اجتماعی و یا فرهنگی باشد. با شروع بحران سوریه، ثبت امواج پناهندگان آغاز شد که شامل بیش از 620000 نفر میشود و احصائيههای اردن نشان میدهد تعداد اشخاص ثبتنام نشده در این کشور به 1.4 ملیون نفر رسیده است. از نظر احصائیوی، اردن در میان کلانترین پذیرندگان پناهندگان در جهان است. این موضوع با افزایش فشارهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بر پادشاهی همراه بوده است. بعضی از حجرات تروریستی خارجی همراه با این موج اشخاص وارد شدند و فعالیتهای مخفی افراطگرایانه را افزایش داده و ذریعه رسانههای اجتماعی افکار افراطی را منتشر و تبلیغ کردند. فشارهای اقتصادی نیز افزایش پیدا کرد که باعث افزایش فقر و بیکاری شد، ضمن این، بار بر دوش زیربناها نیز افزایش یافت. با این وجود، تیمهای اداری و امنیتی مبارزه با تروریزم مسلکی اردن مهارت کافی برای برخورد با این گروپها را دارند. تاریخچه جئوپلیتیکی اردن آن را برای رویارویی با معضلات معاصر آماده کرده است و علیرغم این معضلات، اردن یک مدل بشری ارائه کرده است که الگوبرداری از آن مشکل است، الگویی که ترکیبی از اصالت کشورهای عرب، خلوص برادرانه و شرافت ارزشهای بشردوستانه است. این موارد علی رغم کمبود منابع این کشور، به بخش جدایی ناپذیری از قدرت نرم و افتخار اردن تبدیل شدهاند.
یونیپاث: چیقسم متحدان و شرکای دیگر کشورها میتوانند به اردن در کمپاینهای ضد افراطگرایی و ضد تروریزم کمک کنند؟
دگروال بنی عامر: پدیدههای افراطگرایی و تروریزم پدیدههای فرامنطقوی هستند که مستلزم مقابله بینالمللی و منطقوی قوی و متحد میباشند. ملتها میتوانند با اتخاذ یک ستراتیژی مشترک برای هماهنگی و اتحاد مساعی و هدایت کشور در مسیر صحیح مبارزه با افراطگرایی و تروریزم بطور وقایوی و واکنشی، اردن را در این راستا کمک کنند. شبکههای تلویزیونی ماهوارهای به لسانهای خارجی که به ملتهای غیر اسلامی اختصاص یافتهاند، میتوانند وجه بردباری در اسلام را آشکار سازند، تبعیض علیه اعراب و مسلمانان را کاهش دهند و از گفتگو بین تمدنها و فرهنگهای مختلف حمایت کنند. همپیمانان میتوانند از پالیسیهای وقایوی پادشاهی و مراکز تعلیمی و فکری و موسسات مربوط به تقویت فرهنگ دلسوزی، مدارا و میانهروی پشتیبانی کنند. آنها میتوانند به پادشاهی کمک کنند چون با زمینههای فقر مقابله میکنند و شرایط زندگی شهروندان و پناهندگان را بهبود میبخشند و شبکههای امنیتی و خدمات اجتماعی را در عرصههای صحت و تعلیم گسترش میدهند. قابل ذکر است که طرح اقدام ملی برای مقابله و جلوگیری از افراطگرایی خشن که ذریعه دولت تصویب شده است، شامل تعداد زیادی پروگرام و پروژه میباشد. شرکای علاقمند میتوانند در دفتر صدراعظم، جایی که پروژهها و مشارکتها هماهنگ و اجرا میشوند، با بخش مقابله با افراطگرایی ارتباط برقرار کنند.
یونیپاث: اردن چیقسم در کمپاین جهانی برای مقابله با افراطگرایی و تروریزم نقش آفرینی میکند؟
دگروال بنی عامر: جلالت مآب پادشاه عبدالله دوم بن الحسین با سخنرانیهای سلطنتی و توصیههای والای خود به دولتهای متوالی، دیدگاه جامعی در مورد ماهیت آیدیالوجی افراطی و طرز برخورد با آن ارائه داده است. جلالت مآب با القای ارزشهای عدالت، مدارا و میانهروی و ارائه جایگزینهای آیدیالوجیک، رویکردی عملی برای مقابله با سازمانهای افراطی ارائه داده است، که تمرکز اصلی آنها بالای بعد آیدیالوجیک آن است. از دیدگاه نظامی و امنیتی، این مساعی شامل حفاظت از سرحدات در مقابل تهدید تروریزم و نفوذ افراطگرایان، پس گرفتن پناهگاه مصئون افراطگرایان در خاک اردن، اشتراک در ائتلاف جهانی علیه داعش و ائتلاف مبارزه با تروریزم نظامی اسلامی و تثبیت تنشزدایی مناطق در سوریه است. ضمن این، ما همیشه عوامل داعش و وابستگان آنها را در مناطق عملیاتی اردن و غیره مناطق خارج از اردن تعقیب میکنیم و مانع پروگرامهای تروریستی می شویم. از منظر فکری، اردن معتقد است که نمیتوان با سلاح با مفکورهها مبارزه نمود، بنابراین پادشاهی مساعی زیادی در قسمت حفاظت فکری و افشای آیدیالوجی افراطی انجام داده است. پیام اصلی این است که فرهنگ مدارا، کثرتگرایی و پذیرش دیگران را گسترش دهیم، در حالی که اجازه نمیدهیم دین از یک عامل قدرت و وحدت به ابزاری برای نابودی و تفرقه بین مردم مبدل شود. طرح ملی، یک چارچوکات کلی را فراهم ساخت که باید ذریعه نهادهای مختلف دولتی مراعات شود تا نتایج ملموس و واقعی حاصل شود که گسترش افراطگرایی را محدود و به حمایت از جامعه کمک میکنند.
یونیپاث: گذشته از فقر و فقدان تعلیم، کدام چیز در افراطگرایی نقش دارد؟
دگروال بنی عامر: ما باید بین افراطگرایی فردی و جمعی، و بین افراطگرایی رفتاری (تروریزم) و افراط گرایی آیدیالوجیک تفاوت قائل شویم. بطور کلی، افراطگرایی رفتاری از تعامل تعدادی از عوامل بهم پیوسته از قبیل ماحول، خصوصیات نگرشی و روانی شخصی ناشی میشود. این عوامل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و آیدیالوجیک هستند. هیچ عامل منفرد و تعیین کنندهای وجود ندارد که افراطگرایی خشن را توضیح دهد؛ عوامل تعاملی و بهم پیوسته هستند و در درجات مختلف به این پدیده کمک میکنند. مطالعات نشان میدهد که عوامل کلی اساسی که در ایجاد افراطگرایی نقش دارند ضمن نقض مسئولیت، بشمول احساس بیعدالتی یا محرومیت نسبی، احساس تعلق اندک و هویت تهدیدآمیز است. مطالعات نشان داده است که اکثر موارد افراطگرایی خشن ناشی از یک حالت عاطفی است، نی ناشی از آیدیالوجی. فقر، بیکاری و عوامل شخصی (مثل یک شخصیت متعصب) نقش مهمی دارند، اما این که تا کدام اندازه نقش دارند نامشخص است.
یونیپاث: چیقسم کشورها میتوانند از تبدیل شدن به بستر پرورش افراطگرایی و تروریزم جلوگیری کنند؟
دگروال بنی عامر: عوامل زیادی وجود دارد که میتواند ماحول مناسبی را برای شکوفایی افکار افراطگرایانه یا بروز رفتارهای افراطی فراهم ساخت. در زمان مبارزه با این پدیده باید به آنها توجه کرد. کشورها باید عدالت را ترویج دهند، با اقتدارگرایی و هرگونه سرکوب و تبارگماری مقابله کنند و اطمینان حاصل کنند که گروپها یا فرقهها به حاشیه رانده نمیشوند و یا محروم نمیشوند و یا از نظر جسمانی یا روانی منزوی ساخته نشدهاند. کشورها باید از راه فرصت برابر و توسعه روحیه همکاری و اقدام جمعی، احساس تعلق را برای همه گروپها و اشخاص جامعه ایجاد کنند. ما باید مشارکت در تصمیمگیری سیاسی را گسترش دهیم و نقش مخالفت را ارتقا بخشیم، اقشار جامعه را در چارچوکات اتفاق نظر عمومی متحد کنیم و بالای هویت جمعی متمرکز شویم. ما میتوانیم نقش رسانه و تعلیم، بخصوص موارد دارای ماهیت مذهبی را در تقویت فرهنگ دلسوزی و مقابله با فرهنگ خشونت تقویت کنیم. کشورها باید اقدامات لازم را برای مقابله با بازگشتیهای مناطق درگیر انجام دهند تا اطمینان حاصل شود که مراکز اصلاح و ترمیم، کانون گسترش آیدیالوجی افراطی در بین زندانیان نباشند. افراطگرایان پرورش دوباره شده به همراه فامیلهایشان باید مجددا به جامعه بازگردند. سازمانهای تروریستی باید از پناهگاههای امن و کنترول سرزمین محروم شوند و از سکوهای رسانهای و شبکههای پشتیبانی اجتماعی حذف شوند. سرویسهای امنیتی و استخباراتی باید در سطح منطقوی و بینالمللی همکاری کنند. سرانجام، کشورها باید ستراتیژیهای دراز مدت را اتخاذ کنند که بالای جلوگیری و تخلیه منابع افراطی متمرکز باشد.
نظرات بسته شده است.