چابک مشرتابه

تورن جنرال قیس خلاف رحیمه د دودیز او عصري دواړه ډوله ګواښونو سره لاس او ګریوان دی

یونیپث‭ ‬کارکونکی‭  |  ‬د‭ ‬عراق‭ ‬دفاع‭ ‬وزارت‭ ‬عکس

د‭ ‬هغه‭ ‬د‭ ‬څیرې‭ ‬رنګ‭ ‬او‭ ‬توپیري‭ ‬ځانګړنې‭ ‬د‭ ‬هغې‭ ‬د‭ ‬سومري‭ ‬ریښو‭ ‬څرګندونه‭ ‬کوي‭. ‬زړه‭ ‬سواند،‭ ‬زړه‭ ‬ور‭ ‬او‭ ‬مؤدب،‭ ‬هغه‭ ‬چې‭ ‬کله‭ ‬خپل‭ ‬میلمه‭ ‬مخاطب‭ ‬کوي‭ ‬نو‭ ‬خپلې‭ ‬خبرې‭ ‬سموي،‭ ‬چې‭ ‬سهیلي‭ ‬میلمه‭ ‬پالنه‭ ‬پکې‭ ‬رانغښتې‭ ‬وي‭. ‬د‭ ‬هغه‭ ‬تواضع‭ ‬او‭ ‬ادب‭ ‬په‭ ‬نظامي‭ ‬علم‭ ‬د‭ ‬لیدلوري‭ ‬ورکولو‭ ‬څخه‭ ‬هغه‭ ‬نه‭ ‬منع‭ ‬کوي‭. ‬د‭ ‬هغه‭ ‬لیدلوری‭ ‬چې‭ ‬ډیری‭ ‬هغه‭ ‬محاربو‭ ‬کې‭ ‬یې‭ ‬ترلاسه‭ ‬کړی‭ ‬کومو‭ ‬کې‭ ‬چې‭ ‬هغه‭ ‬د‭ ‬یوه‭ ‬سرتیري‭ ‬په‭ ‬توګه‭ ‬برخه‭ ‬اخیستې‭ ‬او‭ ‬هغه‭ ‬یو‭ ‬سرسخت‭ ‬فداکار‭ ‬دی‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬بریا‭ ‬پرته‭ ‬بل‭ ‬هیڅ‭ ‬څه‭ ‬په‭ ‬ذهن‭ ‬کې‭ ‬نلري‭.‬

هغه‭ ‬تورن‭ ‬جنرال‭ ‬قیس‭ ‬خلاف‭ ‬رحیمه،‭ ‬د‭ ‬عراقي‭ ‬وسله‭ ‬وال‭ ‬ځواکونو‭ ‬د‭ ‬درستیز‭ ‬د‭ ‬عملیاتو‭ ‬معاون‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬عراق‭ ‬د‭ ‬ګډو‭ ‬عملیاتو‭ ‬قوماندانی‭ ‬قومندان‭ ‬دی‭. ‬دا‭ ‬یو‭ ‬نوم‭ ‬او‭ ‬تاریخ‭ ‬دی‭ ‬چې‭ ‬سیاسي‭ ‬او‭ ‬امنیتي‭ ‬مشرانو‭ ‬لپاره‭ ‬ډیر‭ ‬ستر‭ ‬مفهوم‭ ‬لري‭. ‬د‭ ‬مسلکي‭ ‬توب‭ ‬او‭ ‬روڼتیا‭ ‬سره،‭ ‬هغه‭ ‬ثابت‭ ‬کړې‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬هیواد‭ ‬د‭ ‬دفاع‭ ‬سختې‭ ‬دندې‭ ‬ارزښت‭ ‬لري‭. ‬

په‭ ‬1962‭ ‬کال‭ ‬کې‭ ‬په‭ ‬میسان‭ ‬کې‭ ‬زیږیدلی،‭ ‬هغه‭ ‬د‭ ‬خورا‭ ‬ماشومتوب‭ ‬څخه‭ ‬د‭ ‬ښاغلیو‭ ‬ترمینځ‭ ‬غږیدو‭ ‬خوی‭ ‬باندې‭ ‬پوهیدو‭ ‬سره‭ ‬رالوی‭ ‬شوی‭. ‬هغه‭ ‬په‭ ‬کال‭ ‬1984‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬اردو‭ ‬لومړي‭ ‬کالج‭ ‬څخه‭ ‬فارغ‭ ‬شوی‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬خلیج‭ ‬لومړۍ‭ ‬جګړې‭ ‬وروسته‭ ‬یې‭ ‬د‭ ‬ماسټري‭ ‬سند‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬موصل‭ ‬د‭ ‬آزادۍ‭ ‬وروسته‭ ‬یې‭ ‬د‭ ‬ډاکټرۍ‭ ‬یا‭ ‬پي‭.‬ایچ‭.‬ډي‭ ‬سند‭ ‬ترلاسه‭ ‬کړی‭ ‬چې‭ ‬خپلې‭ ‬زده‭ ‬کړې‭ ‬یې‭ ‬د‭ ‬محاربې‭ ‬تجربې‭ ‬سره‭ ‬تقویت‭ ‬کړي‭.‬

جنرال‭ ‬وایی،‭ “‬کله‭ ‬چې‭ ‬زه‭ ‬په‭ ‬1984‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬اردو‭ ‬کالج‭ ‬کې‭ ‬داخل‭ ‬شوم،‭ ‬د‭ ‬عراق‭ ‬او‭ ‬ایران‭ ‬ترمینځ‭ ‬جګړه‭ ‬خورا‭ ‬شدید‭ ‬وه‭.” “‬زموږ‭ ‬کالج‭ ‬د‭ ‬جګړې‭ ‬جبهه‭ ‬وه،‭ ‬چیرې‭ ‬چې‭ ‬زده‭ ‬کونکو‭ ‬د‭ ‬خپلو‭ ‬ښوونکو‭ ‬څخه‭ ‬مهارت‭ ‬تخصص‭ ‬زده‭ ‬کاوه‭ ‬څوک‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬جګړې‭ ‬لومړۍ‭ ‬کرښې‭ ‬څخه‭ ‬راستنیدل‭ ‬ترڅو‭ ‬د‭ ‬محاربوي‭ ‬ډګر‭ ‬څخه‭ ‬تجارب‭ ‬او‭ ‬زده‭ ‬کړي‭ ‬درسونه‭ ‬شریک‭ ‬کړي‭. ‬موږ‭ ‬د‭ ‬ساحوي‭ ‬قوماندانانو‭ ‬څخه‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬لیکچر‭ ‬ورکولو‭ ‬لپاره‭ ‬راتلل،‭ ‬ډیر‭ ‬څه‭ ‬زده‭ ‬کړل‭. ‬کله‭ ‬چې‭ ‬موږ‭ ‬فارغ‭ ‬شو،‭ ‬موږ‭ ‬ساحوي‭ ‬او‭ ‬اکاډمیک‭ ‬تجربه‭ ‬لرله‭ ‬داسې‭ ‬چې‭ ‬ګویا‭ ‬موږ‭ ‬په‭ ‬واقعیت‭ ‬کې‭ ‬په‭ ‬جګړه‭ ‬کې‭ ‬برخه‭ ‬اخیستې‭ ‬وي‭.” ‬

د 9مې زره فرقې یو عراقي ایم.1.ای.1 ټانک په 2017 کې د موصل دباندې دفاعي حالت کې دی.

په‭ ‬عملیاتي‭ ‬برخو‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬کار‭ ‬کولو‭ ‬سربیره،‭ ‬تورن‭ ‬جنرال‭ ‬قیس‭ ‬هیله‭ ‬مند‭ ‬و‭ ‬چې‭ ‬ستراتیژیک‭ ‬زده‭ ‬کړې‭ ‬وکړي‭ ‬او‭ ‬په‭ ‬2010‭ ‬کال‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬ملي‭ ‬دفاع‭ ‬کالج‭ ‬ته‭ ‬لاړ‭.‬

‭”‬زه‭ ‬خورا‭ ‬ډیر‭ ‬خوشحال‭ ‬وم‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬دفاع‭ ‬وزارت‭ ‬لخوا‭ ‬زده‭ ‬کړو‭ /[‬د‭ ‬ملي‭ ‬امنیت‭ ‬ستراتیژي‭] ‬ته‭ ‬نومول‭ ‬شوی‭ ‬وم‭ ‬او‭ ‬ماسټري‭ ‬واخلم‭. ‬ښوونه‭ ‬ځانګړې‭ ‬وه‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬داسې‭ ‬استادانو‭ ‬لخوا‭ ‬تدریس‭ ‬کیده‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬سیاسي‭ ‬او‭ ‬نظامي‭ ‬علومو‭ ‬متخصصین‭ ‬و‭. ‬دا‭ ‬د‭ ‬هغه‭ ‬تخصص‭ ‬له‭ ‬امله‭ ‬یوه‭ ‬ځانګړې‭ ‬تجربه‭ ‬وه‭ ‬چې‭ ‬ما‭ ‬په‭ ‬تلعفر‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬ساحې‭ ‬څخه‭ ‬ترلاسه‭ ‬کړې‭ ‬وه،‭ ‬او‭ ‬ما‭ ‬د‭ ‬نصاب‭ ‬ترڅنګ‭ ‬د‭ ‬هغه‭ ‬پلانونو‭ ‬تحلیل‭ ‬کول‭ ‬پیل‭ ‬کړل‭ ‬چې‭ ‬ما‭ ‬په‭ ‬دغه‭ ‬ښار‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬امنیت‭ ‬له‭ ‬سره‭ ‬تاسیس‭ ‬لپاره‭ ‬پرځای‭ ‬کړي‭ ‬و‭. ‬دې‭ ‬کار‭ ‬زه‭ ‬وهڅولم‭ ‬چې‭ ‬په‭ ‬2019‭ ‬کې‭ ‬د‭ “‬نوې‭ ‬جګړې‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬ځواک‭ ‬په‭ ‬طرحو‭ ‬کې‭ ‬اوښتون‭” ‬موضوع‭ ‬په‭ ‬اړه‭ ‬د‭ ‬پي‭.‬ایچ‭.‬ډي‭ ‬زده‭ ‬کړې‭ ‬وکړم‭. ‬د‭ ‬فرات‭ ‬مینځ‭ ‬عملیاتو‭ ‬د‭ ‬قوماندان‭ ‬په‭ ‬حیث‭ ‬کار‭ ‬کولو‭ ‬په‭ ‬تړاو‭ ‬زما‭ ‬د‭ ‬اندیښنو،‭ ‬په‭ ‬هیواد‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬امنیتي‭ ‬وضعیت‭ ‬او‭ ‬څو‭ ‬ځله‭ ‬زما‭ ‬د‭ ‬تیزس‭ ‬د‭ ‬ځنډیدو‭ ‬سربیره،‭ ‬ما‭ ‬پریکړه‭ ‬کړې‭ ‬وه‭ ‬چې‭ ‬خپلې‭ ‬زده‭ ‬کړې‭ ‬پای‭ ‬ته‭ ‬ورسوم‭. ‬په‭ ‬ځانګړي‭ ‬توګه‭ ‬لدې‭ ‬چې‭ ‬تخصص‭ ‬د‭ ‬ټولو‭ ‬هغه‭ ‬ننګونو‭ ‬سره‭ ‬چې‭ ‬عراق‭ ‬ورسره‭ ‬مخ‭ ‬دی،‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬پنځم‭ ‬او‭ ‬شپږم‭ ‬نسل‭ ‬جګړې‭ ‬سره‭ ‬تړاو‭ ‬لري‭.”‬

تورن‭ ‬جنرال‭ ‬قیس‭ ‬دودیز‭ ‬جنګ‭ ‬ته‭ ‬ندی‭ ‬تم‭ ‬شوی‭. ‬هغه‭ ‬د‭ ‬ستراتیژیک‭ ‬څیړنې،‭ ‬د‭ ‬مجازي‭ ‬جګړې‭ ‬د‭ ‬اهمیت،‭ ‬او‭ ‬په‭ ‬ټولنیزو‭ ‬رسنیو‭ ‬چینلونو‭ ‬کې‭ ‬مخکښ‭ ‬تروریستي‭ ‬او‭ ‬افراطي‭ ‬ډلو‭ ‬د‭ ‬خطر‭ ‬په‭ ‬اړه‭ ‬د‭ ‬هغه‭ ‬د‭ ‬پوهاوي‭ ‬له‭ ‬لارې‭ ‬د‭ ‬معاصر‭ ‬نظامي‭ ‬علومو‭ ‬نړۍ‭ ‬ته‭ ‬ورننوتلو‭ ‬سره‭ ‬د‭ ‬لارې‭ ‬مشري‭ ‬کړې‭.‬

‭”‬د‭ ‬داعش‭ ‬د‭ ‬ټروما‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬هیواد‭ ‬په‭ ‬سترو‭ ‬ټړانګو‭ ‬د‭ ‬هغوی‭ ‬د‭ ‬کنټرول‭ ‬وروسته،‭ ‬هغوی‭ ‬د‭ ‬امنیتي‭ ‬وضعیت‭ ‬لاډیر‭ ‬اخلال‭ ‬لپاره‭ ‬په‭ ‬ټولنیزو‭ ‬رسنیو‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬افواه‭ ‬خپرولو‭ ‬له‭ ‬لارې‭ ‬رواني‭ ‬جګړه‭ ‬باندې‭ ‬تکیه‭ ‬وکړه‭.‬

‭”‬په‭ ‬دې‭ ‬وخت‭ ‬کې،‭ ‬د‭ ‬دولت،‭ ‬رسمي‭ ‬او‭ ‬غیر‭ ‬رسمي‭ ‬رسنیو‭ ‬بنسټونو‭ ‬غبرګون‭ ‬د‭ ‬ننګونې‭ ‬سره‭ ‬سم‭ ‬نه‭ ‬و‭. ‬جنرال‭ ‬وویل،‭ ‬تروریستي‭ ‬ډلو‭ ‬د‭ ‬عملیاتو‭ ‬پراخه‭ ‬تیاتر‭ ‬کې‭ ‬کار‭ ‬کاوه‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬خلکو‭ ‬نه‭ ‬د‭ ‬سرونو‭ ‬پرې‭ ‬کولو،‭ ‬بازارونو‭ ‬په‭ ‬بمونو‭ ‬الوځولو،‭ ‬د‭ ‬ښځو‭ ‬نیولو‭ ‬صحنو‭ ‬په‭ ‬تولیدولو‭ ‬او‭ ‬نورو‭ ‬ته‭ ‬د‭ ‬پیغام‭ ‬رسولو‭ ‬په‭ ‬توګه‭ ‬کارولو‭ ‬لپاره‭ ‬په‭ ‬تولنیزو‭ ‬رسنیو‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬دغهو‭ ‬صحنو‭ ‬اپلوډ‭ ‬کولو‭ ‬له‭ ‬لارې‭ ‬یې‭ ‬د‭ ‬خلکو‭ ‬زړونو‭ ‬کې‭ ‬ویرې‭ ‬خپرولو‭ ‬باندې‭ ‬تکیه‭ ‬کوله‭”. ‬

د 9مې زره فرقې یو ایم.1.ای.1 ټانک په 2017 کې د موصل جګړې ته ننوځي.

‭”‬د‭ ‬هغوی‭ ‬موخه‭ ‬د‭ ‬مخالفینو‭ ‬مورال‭ ‬ماتول‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬خلکو‭ ‬اړ‭ ‬کول‭ ‬و‭ ‬چې‭ ‬مصالحت‭ ‬وکړي‭ ‬او‭ ‬هغوی‭ ‬ومني،‭ ‬او‭ ‬امنیتي‭ ‬ځواکونه‭ ‬تسلیم‭ ‬شي‭. ‬موږ‭ ‬د‭ ‬هغوی‭ ‬د‭ ‬مجازي‭ ‬شبکو‭ ‬له‭ ‬مینځه‭ ‬وړلو‭ ‬باندې‭ ‬پیل‭ ‬وکړ‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬عراق‭ ‬څخه‭ ‬دباندې‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬هغوی‭ ‬د‭ ‬کنټرول‭ ‬لاندې‭ ‬ساحو‭ ‬کې‭ ‬فعالیت‭ ‬کاوه‭.” ‬

جنرال‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬هغې‭ ‬همکارانو‭ ‬د‭ ‬داعش‭ ‬د‭ ‬مجازي‭ ‬جګړې‭ ‬د‭ ‬شبکو‭ ‬تعقیب‭ ‬کولو‭ ‬او‭ ‬بندولو‭ ‬لپاره‭ ‬د‭ ‬نړیوال‭ ‬ائتلاف‭ ‬ځواکونو‭ ‬سره‭ ‬یوځای‭ ‬کار‭ ‬وکړ‭. ‬د‭ ‬عراق‭ ‬بریښنایی‭ ‬جګړې‭ ‬ټیمونو‭ ‬هم‭ ‬د‭ ‬داعش‭ ‬په‭ ‬ملاتړ‭ ‬ټویټ‭ ‬کونکي‭ ‬او‭ ‬بلاګ‭ ‬لیکونکو‭ ‬خلکو‭ ‬تعقیب‭ ‬کولو‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬هغوی‭ ‬د‭ ‬حسابونو‭ ‬تړلو‭ ‬لپاره‭ ‬د‭ ‬ائتلاف‭ ‬ټیمونو‭ ‬سره‭ ‬همکاري‭ ‬وکړله‭. ‬

جنرال‭ ‬وویل،‭ “‬موږ‭ ‬بیا‭ ‬د‭ ‬ځواکونو‭ ‬اعتماد‭ ‬او‭ ‬مورال‭ ‬جوړولو‭ ‬باندې‭ ‬تمرکز‭ ‬وکړ،‭ ‬او‭ ‬موږ‭ ‬زموږ‭ ‬واحدونو‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬پرسونل‭ ‬رواني‭ ‬محاربوي‭ ‬چمتو‭ ‬والي‭ ‬پرځای‭ ‬کولو‭ ‬کې‭ ‬بریالي‭ ‬شو‭.” “‬په‭ ‬تعقیب‭ ‬یې،‭ ‬زموږ‭ ‬اتلان‭ ‬د‭ ‬محاربې‭ ‬ډګر‭ ‬کې‭ ‬راپورته‭ ‬شو،‭ ‬هیڅکله‭ ‬د‭ ‬خپل‭ ‬مسؤلیت‭ ‬څخه‭ ‬په‭ ‬شا‭ ‬نشو،‭ ‬حتی‭ ‬په‭ ‬خورا‭ ‬شدید‭ ‬جګړو‭ ‬کې‭. ‬هغوی‭ ‬ته‭ ‬د‭ ‬دې‭ ‬خبرې‭ ‬ښکاره‭ ‬کیدل‭ ‬پیل‭ ‬شو‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬داعش‭ ‬پروپاګند‭ ‬په‭ ‬واسطه‭ ‬آنلاین‭ ‬رامینځته‭ ‬شوی‭ ‬غلط‭ ‬انځور‭ ‬–‭ ‬چې‭ ‬ګویا‭ ‬تروریستان‭ ‬د‭ ‬بلې‭ ‬سیارې‭ ‬څخه‭ ‬راغلي‭ ‬جنګیالي‭ ‬دي‭ ‬چې‭ ‬ماته‭ ‬ورکول‭ ‬ناشوني‭ ‬دي‭ ‬یا‭ ‬په‭ ‬مرمیو‭ ‬نشي‭ ‬وژل‭ ‬کیدی‭ ‬–‭ ‬ستر‭ ‬دروغ‭ ‬و‭.”‬

هغه‭ ‬د‭ ‬داعش‭ ‬ماتې‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬ټولنیزو‭ ‬رسنیو‭ ‬چینلونو‭ ‬او‭ ‬ځوانانو‭ ‬ستاینه‭ ‬کوي‭. ‬هغوی‭ ‬د‭ ‬داعش‭ ‬دروغ‭ ‬بربنډ‭ ‬کړل،‭ ‬او‭ ‬پدې‭ ‬توګه‭ ‬د‭ ‬داعش‭ ‬لپاره‭ ‬د‭ ‬هرډول‭ ‬دروغو‭ ‬خپرول‭ ‬مشکل‭ ‬شو‭. ‬په‭ ‬همدې‭ ‬توګه‭ ‬د‭ ‬داعش‭ ‬بریښنایی‭ ‬اردو‭ ‬او‭ ‬رسنیز‭ ‬مشین‭ ‬ته‭ ‬د‭ ‬ملکي‭ ‬فعالینو،‭ ‬استخباراتو‭ ‬اجنټانو‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬ائتلاف‭ ‬ځواکونو‭ ‬لخوا‭ ‬ماتې‭ ‬ورکړل‭ ‬شوه،‭ ‬چې‭ ‬دې‭ ‬کار‭ ‬په‭ ‬ډګر‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬داعش‭ ‬ماتې‭ ‬ته‭ ‬لاره‭ ‬اواره‭ ‬کړه‭.‬

پدې‭ ‬حقیقت‭ ‬د‭ ‬پوهیدلو‭ ‬سره‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬څلورم،‭ ‬پنځم‭ ‬او‭ ‬شپږم‭ ‬نسل‭ ‬جګړه‭ ‬په‭ ‬عصري‭ ‬ټیکنالوژۍ‭ ‬ولاړه‭ ‬ده،‭ ‬تورن‭ ‬جنرال‭ ‬قیس‭ ‬اردو‭ ‬ته‭ ‬مشوره‭ ‬ورکوي‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬ټیکنالوژۍ‭ ‬پراختیا‭ ‬ته‭ ‬دوام‭ ‬ورکړي‭ ‬ترڅو‭ ‬وکولی‭ ‬شي‭ ‬اوسني‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬راتلونکي‭ ‬ګواښونو‭ ‬سره‭ ‬مقابله‭ ‬وکړی‭ ‬شي‭ ‬چې‭ ‬عموما‭ ‬نا‭ ‬متناسب‭ ‬جګړه‭ ‬وي‭.‬

ښۍ: د عراق دفاع وزارت د رسنیو مرکز کې یو ټیم د تروریستانو پروپاګند ته د ځواب ورکولو لپاره خپرونې نظارت کوي.

اردو‭ ‬باید‭ ‬خپل‭ ‬آنلاین‭ ‬دفاع‭ ‬پیاوړې‭ ‬کړي‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬مخالف‭ ‬فعالیت‭ ‬د‭ ‬نظارت‭ ‬وړتیا‭ ‬لرونکي‭ ‬د‭ ‬مجازي‭ ‬استخباراتو‭ ‬ادارې‭ ‬جوړې‭ ‬کړي‭ ‬ترڅو‭ ‬د‭ ‬هرډول‭ ‬ملي‭ ‬امنیت‭ ‬سرغړونو‭ ‬مخنیوی‭ ‬وکړي‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬مجازي‭ ‬بریدونو‭ ‬په‭ ‬لاره‭ ‬اچولو‭ ‬څخه‭ ‬د‭ ‬مخرب‭ ‬ګروپونو‭ ‬مخه‭ ‬ونیسي‭. ‬هغه‭ ‬وویل،‭ ‬عصري‭ ‬ټیکنالوژي،‭ ‬انټرنیټ‭ ‬او‭ ‬ډرونونه‭ ‬امنیتي‭ ‬ادارې‭ ‬اړ‭ ‬کوي‭ ‬چې‭ ‬ډیر‭ ‬پیچلی‭ ‬کار‭ ‬وکړي‭. ‬

تورن‭ ‬جنرال‭ ‬قیس‭ ‬په‭ ‬2004‭-‬2008‭ ‬کلونو‭ ‬کې‭ ‬په‭ ‬تلعفر‭ ‬ولسوالۍ‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬10مې‭ ‬لیوا‭ ‬قوماندان‭ ‬و،‭ ‬کوم‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬القاعده‭ ‬ځاله‭ ‬وه،‭ ‬او‭ ‬عراق‭ ‬یې‭ ‬خطرناکه‭ ‬لارې‭ ‬ته‭ ‬مخ‭ ‬کړی‭ ‬و‭. ‬په‭ ‬ښارونو‭ ‬کې‭ ‬فرقه‭ ‬ای‭ ‬جګړې‭ ‬او‭ ‬تروریستي‭ ‬ډلې‭ ‬واکمنې‭ ‬وې‭.‬

هغه‭ ‬وویل،‭ “‬ما‭ ‬ته‭ ‬د‭ ‬بیلابیل‭ ‬دلایلو‭ ‬لپاره‭ ‬پيچلي‭ ‬ماموریتونه‭ ‬او‭ ‬مسؤلیتونه‭ ‬راکړل‭ ‬شوي‭ ‬و،‭ ‬خورا‭ ‬مهم‭ ‬یې‭ ‬په‭ ‬ښار‭ ‬او‭ ‬شاوخوا‭ ‬سیمو‭ ‬باندې‭ ‬د‭ ‬القاعده‭ ‬کنټرول‭ ‬و،‭ ‬او‭ ‬همدارنګه‭ ‬د‭ ‬هلته‭ ‬میشت‭ ‬نفوس‭ ‬دیموګرافي‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬څو‭ ‬فرقو‭ ‬او‭ ‬عقایدو‭ ‬څخه‭ ‬جوړ‭ ‬و‭.” “‬ما‭ ‬په‭ ‬داسې‭ ‬یوه‭ ‬وخت‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬10مې‭ ‬لیوا‭ ‬قومانده‭ ‬په‭ ‬غاړه‭ ‬واخیستله‭ ‬کله‭ ‬چې‭ ‬ویره‭ ‬او‭ ‬ناهیلې‭ ‬توب‭ ‬د‭ ‬هر‭ ‬عراقي‭ ‬په‭ ‬مخ‭ ‬لیکل‭ ‬شوي‭ ‬و،‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬مرګ‭ ‬ګواښ‭ ‬د‭ ‬هغوی‭ ‬په‭ ‬سرونو‭ ‬کې‭ ‬له‭ ‬ورایه‭ ‬ښکاریده‭. ‬د‭ ‬پولیسو‭ ‬تشکیل‭ ‬لاهم‭ ‬جوړ‭ ‬نه‭ ‬و‭ ‬چې‭ ‬دې‭ ‬کار‭ ‬د‭ ‬امنیت‭ ‬برابرولو‭ ‬لپاره‭ ‬په‭ ‬اردو‭ ‬باندې‭ ‬غټ‭ ‬بوج‭ ‬اچولی‭ ‬و‭. ‬د‭ ‬خلکو‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬امنیتي‭ ‬ځواکونو‭ ‬ترمینځ‭ ‬د‭ ‬باور‭ ‬او‭ ‬اعتماد‭ ‬خورا‭ ‬ستره‭ ‬تشه‭ ‬موجود‭ ‬وه‭ ‬چې‭ ‬هغوی‭ ‬نشو‭ ‬کولی‭ ‬ښار‭ ‬د‭ ‬تروریستي‭ ‬اعمالو‭ ‬څخه‭ ‬خوندي‭ ‬کړي‭.”‬

‭”‬د‭ ‬ټیم‭ ‬په‭ ‬توګه‭ ‬د‭ ‬ائتلافي‭ ‬ځواکونو‭ ‬سره‭ ‬په‭ ‬کار‭ ‬کولو،‭ ‬وضعیت‭ ‬ورو‭ ‬ثبات‭ ‬پیدا‭ ‬کړ‭. ‬هغوی‭ ‬امنیت‭ ‬او‭ ‬استخباراتو‭ ‬باندې‭ ‬تمرکز‭ ‬وکړ،‭ ‬د‭ ‬ښار‭ ‬باثبات‭ ‬کولو‭ ‬لپاره‭ ‬یې‭ ‬ملکي‭ ‬او‭ ‬ملي‭ ‬سرچینو‭ ‬باندې‭ ‬تکیه‭ ‬وکړه‭. ‬هغوی‭ ‬په‭ ‬تلعفر‭ ‬کې‭ ‬سني‭ ‬وګړي‭ ‬هم‭ ‬وهڅول‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬اردو‭ ‬او‭ ‬پولیس‭ ‬لیکو‭ ‬سره‭ ‬یوځای‭ ‬شي،‭ ‬او‭ ‬دا‭ ‬یو‭ ‬له‭ ‬هغه‭ ‬مهمو‭ ‬اهدافو‭ ‬څخه‭ ‬و‭ ‬چې‭ ‬موږ‭ ‬وروسته‭ ‬وکولی‭ ‬شو‭ ‬ترلاسه‭ ‬یې‭ ‬کړو‭. ‬هغوی‭ ‬د‭ ‬قضا‭ ‬قومي‭ ‬او‭ ‬مذهبي‭ ‬اړخونو‭ ‬ترمینځ‭ ‬تشې‭ ‬راکمولو‭ ‬لپاره‭ ‬کار‭ ‬وکړ،‭ ‬ترڅو‭ ‬ډاډ‭ ‬او‭ ‬باور‭ ‬پرځای‭ ‬کړي،‭ ‬فرقه‭ ‬پرستي‭ ‬رد‭ ‬کړي‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬خلکو‭ ‬سره‭ ‬ارتباط‭ ‬ولري‭.” ‬

بغداد‭ ‬د‭ ‬2019‭ ‬په‭ ‬پیل‭ ‬کې‭ ‬خونړی‭ ‬حالت‭ ‬تجربه‭ ‬کړ،‭ ‬کله‭ ‬چې‭ ‬لاریون‭ ‬کونکو‭ ‬د‭ ‬پرمختللي‭ ‬اقتصاد‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬حکومتي‭ ‬فساد‭ ‬د‭ ‬پای‭ ‬غوښتنه‭ ‬وکړه،‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬هغوی‭ ‬په‭ ‬مقابل‭ ‬کې‭ ‬ځینې‭ ‬ناسم‭ ‬ډسپلین‭ ‬لرونکي‭ ‬ډلو‭ ‬د‭ ‬پراخه‭ ‬زور‭ ‬او‭ ‬ځواک‭ ‬څخه‭ ‬کار‭ ‬واخیست‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬هغوی‭ ‬دې‭ ‬کار‭ ‬کولی‭ ‬شو‭ ‬عراق‭ ‬خورا‭ ‬خطرناک‭ ‬ګړنګ‭ ‬ته‭ ‬ورټیل‭ ‬وهي‭. ‬سیاسي‭ ‬او‭ ‬نظامي‭ ‬مشرتابه‭ ‬کم‭ ‬چانس‭ ‬درلود‭ ‬مګر‭ ‬دا‭ ‬چې‭ ‬پدغه‭ ‬ساحو‭ ‬کې‭ ‬امنیتي‭ ‬مشران‭ ‬بدل‭ ‬کړي‭ ‬او‭ ‬داسې‭ ‬یو‭ ‬قوماندان‭ ‬یې‭ ‬پرځای‭ ‬وګوماري‭ ‬څوک‭ ‬چې‭ ‬په‭ ‬ځان‭ ‬کنټرول،‭ ‬هیواد‭ ‬پالنه‭ ‬او‭ ‬جرآت‭ ‬لري‭. ‬همدا‭ ‬و‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬تورن‭ ‬جنرال‭ ‬قیس‭ ‬نوم‭ ‬راپورته‭ ‬شو‭ ‬چې‭ ‬دې‭ ‬مشکل‭ ‬دندې‭ ‬ته‭ ‬وګومارل‭ ‬شي‭.‬

کیڼ: تورن جنرال قیس، د بغداد د عملیاتو قوماندان، په 2019 کې په طاهر څلور لاره کې د یوه عراقي فعال سره غږیږي.

‏‭”‬ملکي‭ ‬مرګ‭ ‬ژوبلې‭ ‬د‭ ‬خلکو‭ ‬او‭ ‬امنیتي‭ ‬ځواکونو‭ ‬ترمینځ‭ ‬د‭ ‬باور‭ ‬ژوره‭ ‬تشه‭ ‬رامینځته‭ ‬کړې‭ ‬وه،‭ ‬او‭ ‬وارخطا‭ ‬امنیتي‭ ‬انځور‭ ‬حالت‭ ‬لاپسې‭ ‬خراب‭ ‬کړی‭ ‬و‭. ‬د‭ ‬تخصصي‭ ‬ځواکونو‭ ‬نه‭ ‬شتون‭ ‬چې‭ ‬دا‭ ‬ډول‭ ‬خدمت‭ ‬لپاره‭ ‬روزل‭ ‬شوي‭ ‬او‭ ‬تجهیز‭ ‬شوي‭ ‬وي،‭ ‬یوه‭ ‬ستره‭ ‬ستونزه‭ ‬وه‭. ‬البته‭ ‬دا‭ ‬ډول‭ ‬ځانګړي‭ ‬ماموریتونه‭ ‬او‭ ‬دندې‭ ‬د‭ ‬نظامي‭ ‬تجربې‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬مشرتابه‭ ‬هنر‭ ‬دمخه‭ ‬ځیرکتیا،‭ ‬هیوادپالنې،‭ ‬چپتیا‭ ‬او‭ ‬زړه‭ ‬سوي‭ ‬ته‭ ‬اړتیا‭ ‬لري‭. ‬دا‭ ‬د‭ ‬سوله‭ ‬ییز‭ ‬لاریون‭ ‬والو‭ ‬د‭ ‬باور‭ ‬ترلاسه‭ ‬کولو‭ ‬سربیره‭ ‬دي‭ ‬پدې‭ ‬توګه‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬هغوی‭ ‬محافظت‭ ‬وشي‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬هغوی‭ ‬د‭ ‬راپارولو‭ ‬څخه‭ ‬د‭ ‬امنیتي‭ ‬ځواکونو‭ ‬مخنیوی‭ ‬کول‭.”‬

دا‭ ‬هم‭ ‬لازمي‭ ‬و‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬اساسي‭ ‬قانون‭ ‬او‭ ‬نورو‭ ‬نافذ‭ ‬قوانینو‭ ‬په‭ ‬چوکاټ‭ ‬کې‭ ‬دننه‭ ‬باید‭ ‬د‭ ‬بلوا‭ ‬سره‭ ‬د‭ ‬مبارزې‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬هغه‭ ‬غیر‭ ‬سوله‭ ‬ییز‭ ‬لاریون‭ ‬والو‭ ‬د‭ ‬سمبالولو‭ ‬لپاره‭ ‬چې‭ ‬په‭ ‬زیربنا‭ ‬او‭ ‬امنیتي‭ ‬برخو‭ ‬یې‭ ‬برید‭ ‬کړی‭ ‬د‭ ‬سوله‭ ‬ییز‭ ‬لاریون‭ ‬والو‭ ‬پرتله‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬اساسي‭ ‬قانون‭ ‬مطابق‭ ‬یې‭ ‬لاریونونه‭ ‬په‭ ‬لاره‭ ‬اچولي،‭ ‬توپیري‭ ‬عمل‭ ‬وشي‭. ‬

جنرال‭ ‬وویل،‭ “‬زما‭ ‬د‭ ‬دندې‭ ‬پیل‭ ‬سره‭ ‬ژر‭ ‬تر‭ ‬ژره،‭ ‬ما‭ ‬د‭ ‬مسؤلیت‭ ‬واحدونو‭ ‬تاسیس‭ ‬باندې‭ ‬کار‭ ‬وکړ،‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬هر‭ ‬افسر‭ ‬واک‭ ‬او‭ ‬ساحه‭ ‬مې‭ ‬وټاکله،‭ ‬واضح‭ ‬ممانعتونه‭ ‬مو‭ ‬پرځآی‭ ‬کړل‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬بشري‭ ‬حقونو‭ ‬نړیوال‭ ‬تړونونه‭ ‬یې‭ ‬څاري،‭ ‬ترڅو‭ ‬لاریون‭ ‬کونکي‭ ‬او‭ ‬امنیتي‭ ‬ځواکونه‭ ‬سره‭ ‬جلا‭ ‬کړي‭.”‬

‭”‬په‭ ‬موانع‭ ‬او‭ ‬امنیتي‭ ‬پوستو‭ ‬کې‭ ‬کیمرې‭ ‬نصب‭ ‬شوې‭ ‬ترڅو‭ ‬د‭ ‬انضباط‭ ‬او‭ ‬ډسپلین‭ ‬څخه‭ ‬سرغړونه‭ ‬نظارت‭ ‬شي‭. ‬ما‭ ‬سخت‭ ‬احکام‭ ‬صادر‭ ‬کړل‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬هر‭ ‬افسر‭ ‬څخه‭ ‬مې‭ ‬لیکلې‭ ‬ژمنه‭ ‬واخیسته‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬هیڅ‭ ‬کوم‭ ‬دلیل‭ ‬لپاره‭ ‬د‭ ‬لاریون‭ ‬کونکو‭ ‬پر‭ ‬وړاندې‭ ‬وژونکې‭ ‬مرمۍ‭ ‬ونه‭ ‬کاروي،‭ ‬او‭ ‬ما‭ ‬د‭ ‬ربړ‭ ‬مرمیو‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬اوښکو‭ ‬ګاز‭ ‬ځینې‭ ‬کنیستر‭ ‬د‭ ‬کارولو‭ ‬مخنیوی‭ ‬وکړ‭.”‬

هغه‭ ‬هره‭ ‬ورځ‭ ‬د‭ ‬سوله‭ ‬ییز‭ ‬فعالینو‭ ‬او‭ ‬لاریون‭ ‬والو‭ ‬سره‭ ‬ارتباط‭ ‬او‭ ‬غږیدو‭ ‬باندې‭ ‬کار‭ ‬وکړ‭. ‬وضعیت‭ ‬خورا‭ ‬په‭ ‬چټکۍ‭ ‬سره‭ ‬خنثی‭ ‬شو‭. ‬

جنرال‭ ‬وویل،‭ “‬موږ‭ ‬د‭ ‬اردو‭ ‬او‭ ‬امنیتي‭ ‬ځواکونو‭ ‬لپاره‭ ‬درناوی‭ ‬پرځای‭ ‬کړ‭.” “‬ځکه‭ ‬چې‭ ‬هغوی‭ ‬د‭ ‬خلکو‭ ‬لپاره‭ ‬شتون‭ ‬لري،‭ ‬او‭ ‬خپل‭ ‬ټیکاو‭ ‬او‭ ‬ثبات‭ ‬د‭ ‬هغوی‭ ‬څخه‭ ‬اخلي‭.”‬

Comments are closed.