خانواده ها رهبری مبارزه با افراط گرایی خشونت آمیز را در خانه برعهده دارند
داکتر ادیت اشلافر و داکتر اولریش کروپیونیگ، زنان بدون سرحد، خواهران علیه افراط گرایی خشونت امیز (SAVE)
گرایی پروسه است که اکثراً در منزل در جلوی چشم والدین و اعضای خانواده رخ میدهد. والدین اکثراً از آن چیز که برای نوجوانان یا جوانان خود رخ میدهد بی اطلاع هستند، تا زمان که دیگر خیلی دیر میشود.
وقتی یک پسر یا دختر “تغییر” میکند، لزوماً علامت هوشدار نیست. بلوغیت دوران تغییر است. والدین ممکن است برخی الگوهای رفتاری خاص را جدی بگیرند، اما ارزیابی آنها از برخی دیگر بی ضرر و در درون مرزهای تعریف نشده “طوفان و فشار” نوجوانان است، چنانکه مادر یکی از جنگجویان خارجی این حرف را مطرح کرده است. او نگران بود و بین صبر و درمانده گی سرگردان بود. “او نمیخواست مثل قبل با من صحبت کند. او دیگر به دیدن دوستانش نمیرفت و زمان بیشتر را در اطاق خود میگذراند.” این علائم هوشداردهنده بودند، اما نادیده گرفته شدند تا زمان که آن پسر به سوریه رفت و بسیار زود کشته شد.
نیروهای محرک مربوط به او چی بود؟ چی چیز او را جلب کرد و به به سمت خود راند و بین او و خانواده اش فاصله ایجاد کرد؟ نکته جالب توجه این است که ما طرز کلی در مورد عوامل جذب و روش های استخدام اشخاص در افراط گرایی نکاتی بیشتری در مقایسه با عوامل زیربنایی که باعث تبدیل طفل در مرحله اول به شخص افراط گرا مییدانیم. ممکن است سرنخ این مسئله همان چیز باشد که یک مادر بلجیمی به ناچار مجبور شد آن را درک کند: “استخدام کننده گان به او حس ارزشمند شخصی دادند که در زنده گی خودش نداشت. این همان چیز بود که او را به سوریه کشاند.”
مادران مورد غفلت قرار میگیرند
متخصصین، عوامل اجتماعی و روانی یک زمینه مشوق افراد برای در پیش گرفتن ایدیالوژی های افراطی را مطالعه کرده اند، اما نتیجه گیری های جامع آنها هنوز به پالیسی های مورد ضرورت تبدیل نشده است. روش مبارزه با تروریزم تا حد زیاد شامل استراتیژی های واکنشی، تکیه فراوان به قوای نظامی و امنیتی برای انجام اقدامات به منظور تنبیه کردن و بازداشتن است. در حالی که این استراتیژی به تازه گی توسعه یافته است، بروز تروریزم در حال بحرانی تر شدن است. از لحاظ تئوری، ما عوامل جذب و دفع و بسیاری از علل ریشه یی دیگر را میشناسیم، اما این تئوری ها در سطح جلوگیری عملی به کار گرفته نشده اند. یک دلیل این است که تحقیق مقابله با افراط گرایی خشونت آمیز (CVE) یک بازیگر کلیدی را کنار گذاشته است، یعنی مادران را.
مادران به عنوان یک گروه، معلومات ارزشمند را در این مورد دارند که بدون در نظر گرفتن عوامل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و اقتصادی، چی چیز افراد را در برابر تأثیرات افراط گرایی آسیب پذیر میسازد. به طور مشخص، مادران جوانان که افراطی شده اند، سیر بزرگ شدن فرزندان خود را به عنوان پیمودن مسیر عدم اطمینان بین نوجوانی و بزرگسالی میدانند، و در نتیجه درک منحصر از پاسخ های دارند که برای افراد بیرونی غیر قابل درک است. علاوه بر این، مادران موقعیت استراتیژیک دارند و به عنوان حد فاصل بین نفوذ افراط گرایی و کسان که هدف بعدی هستند، قرار میگیرند. آنها نقطه شروع ایجاد انعطاف پذیری در سنین اولیه رشد فرزندان خود هستند، و همچنین اولین کسان هستند که علائم مانند خشم، اضطراب و کناره گیری را تشخیص داده و با آنها مواجه میشوند. این ظرفیت دوگانه برای در اختیار گرفتن و واکنش نشان دادن به نفوذ افراط گرایی باعث میشود مادران از جمله شرکت کننده گان ضروری در الگو مؤثر امنیتی باشند.
مشخص است که افراد تحت تأثیر زمینه های اجتماعی خود قرار میگیرند: امیدها، آرمان ها، کشمکش ها و واکنش های آنها تا حد زیاد در اثر محیط که در آن رشد احساساتی و روانی پیدا کرده اند، شکل گرفته است. با بررسی این متغیرهای اجتماعی و عاطفی، میتوانیم تصویر روشن از عوامل مشترک به دست آوریم که باعث میشود افراد دست به اتخاذ ایدیالوژی های افراطی بزنند و در نتیجه میتوانیم استراتیژی های جلوگیر هدفمند را تدوین کنیم.
مادل تحقیقات جدید
بر اساس این درک از اشکال روش جاری CVE، و موقعیت بی مانند مادران، سازمان غیردولتی زنان بدون سرحد/خواهران علیه افراط گرایی خشونت آمیز (SAVE) یک پروژه تحقیقاتی را برای جمع آوری شواهد مبنی بر توانایی بالقوه مادران جهت محافظت از جوانان در معرض خطر تدوین کرده اند. مطالعه سازمان با عنوان “آیا مادران میتوانند افراط گرایی را به چالش بکشند”، به بررسی برداشت مادران از خطر افراط گرایی خشونت آمیز و درک نقش آنها در روند افراط گرایی و مقابله با افراط گرایی تمرکز میکند. این مطالعه به درک ذهنی مادران در مورد علل، عوامل و واقعیت های افراط گرایی خشونت آمیز چنانکه آنها را در خانواده ها، جوامع و از همه مهمتر در زنده گی کودکان خود تجربه کرده اند، اتکا دارد. این مطالعه بر پسران تمرکز داشت، اگرچه دختران به طور فزاینده در حال پیوستن به گروه های افراطی هستند، اما هنوز هم پسران اکثریت چنین افراد را تشکیل میدهند.
مطالعه
این مطالعه سه مرحله برای جمع آوری، تحلیل و تطبیق معلومات حاصل از 1,000 مادر از پنج کشور دچار مشکل در سه قاره طراحی شد. در مرحله اول، 200 مصاحبه عمیق در هر کشور برای به دست آوردن تصویر کلی از محیط های اجتماعی و عاطفی پسران بالغ جوان و نوجوان انجام شد. سؤالات در هفت حوزه گروپ بندی شدند: گذشته خانواده گی، زنده گی کودکان، نقش مادر در تربیت فرزندان، قرار داشتن در مجاورت افراط گرایی، عوامل اجتماعی – مخصوصاً در زمینه های تحت تأثیر خشونت میکانیزم های موجود مقابله با افراط گرایی خشونت آمیز فردی و جمعی – و استراتیژی های آینده.
در بسیاری از جوامع، افراط گرایی و خشونت ممنوع هستند؛ بنابراین جمع آوری معلومات نیازمند شکستن موانع اجتماعی بود. برخی از زنان در ابتدا کدام تمایل به گفتگو نداشتند، مخصوصاً مادران که فرزندانشان در فعالیت های افراطی دخیل شده بودند. در ابتدا احساس گناه، شرم و ترس مانع آنها شده بود. آنها در نهایت پس از اینکه متوجه شدند همکاری و کمک ارزشمند دارند حاضر به همکاری شدند. بسیاری از افراد پس از صحبت کردن، احساس تسکین خود را ابراز کردند. از این مصاحبه ها موضوعات پدید آمد و از آنها به منظور تدوین یک پرسش نامه استفاده شد. سه زمینه اصلی مورد بررسی قرار گرفتند: 1) مادران به نقش خود در کاهش جذابیت ایدیالوژی های افراطی کدام نگاه را دارند، 2) در وضعیت سردرگمی، ترس و هوشدار به سراغ کی میروند، و 3) برای شناخت و واکنش نشان دادن مؤثر به علائم هوشداردهنده افراط گرایی به چی چیز نیاز دارند.
به طور کلی، یک اجماع در مورد درک نقش مادران در مقابله با نفوذ افراط گرایی پدید آمد. معلومات مصاحبه ها و سروی ها، قویاً نگرانی مادران نسبت به خطر افراط گرا شدن فرزندانشان را نشان داد. اکثر مادران اعتمادشان را به توانایی های خود برای جلوگیری از مشارکت فرزندانشان در افراط گرایی خشونت آمیز در مرحله اول، و شناسایی زودهنگام علائم هوشداردهنده اعلام کردند. علاوه بر این، مادران در بسیاری از مصاحبه ها، احساس فوریت و اشتیاق به همکاری با مادران را ابزار نمودند که نگرانی های مشابه در مبارزه با مشکل رو به رشد عضویت در افراط گرایی دارند.
ترس یک مادر
مادران بر این باور هستند که برنامه های افراط گرایی در درجه اول از طریق انترنیت، رهبران مذهبی افراطی، سازمان های سیاسی و تلویزیون منتشر میشود. این منابع جای تعجب ندارند، اما تصویر کلی که پدیدار میشود قابل توجه است. به این چهار منبع گوناگون اهمیت تقریباً برابر داده شده است که نشان میدهد جوانان در یک روز عادی، با پیام های افراط گرایانه از زوایای مختلف مواجه میشوند: رسانه ها، انترنیت، مکاتب و شبکه های اجتماعی. وسعت این منابع نشان میدهد که برخی از جوامع فضای حفاظت شده بسیار کم دارند و باعث میشوند جوانان بسیار آسیب پذیر باشند. بنابراین، فراگیر بودن پیام های افراط گرایانه، که مادران در مطالعه راپور دادند، پشتیبانی نیرومند از یک رویکرد امنیتی که بر ایجاد انعطاف پذیری در داخل و اطراف خانه متمرکز باشد، فراهم میکند.
علاوه بر این، این معلومات بسیار مهم هستند زیرا این معلومات- جمع آوری شده در قلمرو خصوصی – تا حد زیاد دور از دسترس مقامات محلی، استخبارات و دیگر بازیگران فعال در تحقیقات ترور است. این مادران از موقعیت منحصر به شخص نظریات را در مورد منبع اولیه تأثیر افراط گرایی ارائه میدهند که به احتمال زیاد بسیار دقیق است. همان طور که محققین و پالیسی سازان به طور گسترده تأیید کرده اند، به دست آوردن یک تصویر روشن از ورود اولیه افراط گرایی دارای پیامدهای مهم برای مقابله مؤثر با افراط گرایی در سرچشمه آن است. دید مادران در روشن شدن جزئیات پیچیده این تصویر کمک میکند.
اعتماد مادر
مادران در هنگام نگرانی در مورد امنیت و رفاه فرزندان خود به کجا روی میآورند؟ برای ارائه پشتیبانی به کدام افراد و نهادها اعتماد میکنند؟ پاسخ اولیه، در 94 فیصد موارد مادران دیگر بود. سپس پدران به میزان 91 فیصد، و اقارب دیگر، به میزان 81 فیصد قرار دارند. در هنگام بحران، کانون خانواده منبع اصلی پشتیبانی است. معلمین، چهارمین نمره اعتماد به میزان 79 فیصد، و سازمان های اجتماعی با 61 فیصد، اولین مؤسسات هستند که مادران در خارج از شبکه های اجتماعی بلاواسطه خود به آنها روی میآورند. رهبران مذهبی با کسب نمره اعتماد 58 فیصد، اندک تردید را نشان میدهند. سازمان های دولتی ضعیف ترین نمرات اعتماد را به دست آوردند، پولیس با 39 فیصد، اردو با 35 فیصد، و دولت های محلی با 34 فیصد. سازمان های بین المللی نیز نمرات اعتماد مشابه ضعیف به میزان 36 فیصد کسب کرد. با این حال، دولت ملی پایین ترین نمره اعتماد کلی را به دست آورد: 29 فیصد.
مهمترین بخش معلومات، که شواهد دیگر در این مطالعه آن را تأیید کرد این است که مادران در مرحله اول به خودشان همراه با مادران دیگر برای حفاظت از فرزندان خود اعتماد دارند. این مسئله قابل توجه است زیرا در حال حاضر رویکرد امنیتی موجود بر پیاده سازی در سطح مقامات ملی و محلی تمرکز دارد، دو گروهی که به نظر میرسد بی اعتمادی زیاد نسبت به آنها وجود داشته باشد. علاوه بر این، عدم اعتماد ایجاد شده به دولت بسیار مهم است و نشان دهنده شکاف اعتماد بین بخش خصوصی و حوزه های عمومی در زمینه مربوط به امنیت است.
مادران به چی چیز نیاز دارند؟
پس مادران چگونه نیازهای خود را ارزیابی میکنند؟ آنها برای محافظت از فرزندان خود در برابر افراط گرایی به چی نوع حمایت نیاز دارند؟ اولاً معلومات نشان دهنده نگرانی قوی از افراط گرایی هستند. این مسئله در حین مصاحبه ها و سروی ها پدیدار شد. از بین تمام نیازهای اظهار شده درسروی، 86 فیصد از مادران افزایش دانش خود در مورد علائم هوشداردهنده افراط گرایی را دارای بالاترین اهمیت در نظر گرفتند. به دنبال آن آموزش در زمینه اعتماد به نفس، مهارت های تربیه اولاد و مهارت های کمپیوتر بود. علاوه بر این، اکثر مادران از برقراری ارتباط با مادران نگران شبیه خود و صحبت کردن با هم در برابر افراط گرایی استقبال کردند.
این امر دو نتیجه مهم را نشان میدهد. اول اینکه مادران اگر به ابزار و دانش مناسب مجهز شوند، به پوتانسیل های امنیتی خود اعتماد دارند. ثانیاً، آگاهی آنها از نیازهای خودشان نشان میدهد که پیشاپیش با نفوذ افراطی مواجه شده اند و احساس میکنند گویا به طور مؤثر به آن واکنش نشان نداده اند.
به طور کلی، این یافته ها نشان میدهند که نیاز فوری به رویکرد بسیار متنوع برای مبارزه با تروریزم وجود دارد – که تخصص و موقعیت استراتیژیک مادران را نیز شامل شود. نظریات و ظرفیت های آنها برای تدوین استراتیژی های جدید و مشارکت ضروری است. اما این امر نیازمند آن است که مادران به عنوان متحدان کلیدی به رسمیت شناخته شوند؛ تا زمان که آنها کنار گذاشته شوند، باارزش ترین نقطه مداخله هم کنار گذاشته میشود. شکاف موجود در الگو امنیتی کنونی یعنی نیاز به رسیده گی به ریشه های عضوگیری، نیازمند مشارکت و تعامل فعال مادران است.
مادل مکتب مادران
مکتب مادران در پی جستجو و یافتن نقش مادران به عنوان یک متحد امنیتی استقرار یافته است و آنها را به مهارتهایی مجهز میکند که اساس بازپروری جامعه باشند. این مادل یک منبع استفاده نشده و از قبل موجود را هدف قرار داده و مطلوب میسازد و یک رویکرد ذاتا مردمی است. برنامه های آموزشی که از طریق شرکای مورد اعتماد در جامعه تطبیق میشوند، شامل تمرینات خاص برای تسهیل گفتگو، تبادل معلومات و استفاده از تفکر انتقادی از طریق روش های مبتنی بر زمینه است که در مورد زنده گی روزانه شرکت کننده گان اعمال میشود. این مادل یک فضای رسمی برای مادران ایجاد میکند تا به بهبود دانش خود از نشانه های هوشداردهنده اولیه و تعیین استراتیژی مقابله مؤثر با نفوذ افراط گرایی بپردازند. آنها با کمک هم میتوانند موانع اجتماعی را ساختارشکنی کرده و یک گفتگوی باز در مورد کشمکش های فرزندان خود، و همچنین مشکلات خودشان داشته باشند.
مادل مکتب مادران در پاکستان، تاجکستان، اندونیزیا، هند، نیجریا و تانزانیا مورد آزمایش قرار گرفته و ارزیابی ها نشان میدهند که از آن استقبال شده است. مادران گزارش دادند که اشتراک در مکتب در کنار زنان که نگرانی های مشابه دارند موجب ایجاد اعتماد به نفس و بهبود مهارت های تربیه اولاد آنها شده و اعتبار بیشتر برای آنها در خانه و جامعه فراهم میکند. همان طور که یکی از شرکت کننده گان مکتب از کشمیر گفت: “ما همیشه فکر میکنیم این بحث ها تنها میتواند در بین افراد تحصیلکرده و نخبگان سطح بالای جامعه رخ دهد. اما، حالا پس از بررسی مسئله معتقد شدیم که چنین مهارت ها همیشه در وجود ما بوده، اما متأسفانه بیدار نشده است، اینکه ما هم میتوانیم جزء دوستان فرزندان خود باشیم و به آنها برای مقابله با هر نوع مشکل که دارند کمک کنیم تا احساس نکنند که ناچار هستند به دنبال گذینه های خشونت آمیز بگردند.” این یافته ها همچنین نشان میدهد که برنامه های آموزشی معلومات اساسی و مهارت های مورد هدف را در اختیار قرار داده است، و آنها را برای شناسایی و پاسخگویی به نفوذ افراط گرایی بهتر آماده ساخته است.
برنامه های آموزشی مکتب مادران
اجزای اصلی برنامه های آموزشی ایجاد اعتماد به نفس و عزت نفس، افزایش دانش و تأمل در مورد روابط والدین کودک، و ارائه آموزش خاص در مقابله با افراط گرایی است. این برنامه های آموزشی شامل 10 دوره کورس در سه مرحله است که شرکت کننده گان را در پروسه تدریجی آگاهی سازی هدایت میکند. این مراحل به طور پی در پی از خود، به خانواده، به جامعه، و سپس به نقش فرد در امنیت منتقل میشود.
هدف چهار ورکشاپ اول ایجاد یک محیط امن و راحت جمعی است که در آن بتوان موانع را از سر راه برداشت تا گفتگوی سازنده بتواند انجام گیرد. این تمرینات افراد را به تأمل انتقادی در مورد خود، از جمله شناسایی نقاط قوت و ضعف خود، همراه با تجزیه و تحلیل جوامع آنها و نقش خودشان در این جوامع هدایت میکند.
نظر شرکت کننده گان نشان میدهد که ورکشاپ ها این نیازها را برآورده میکنند. همان طور که یکی از مادران اشاره کرد: “وقتی در اینجا کسی را تشویق میکنید تا داستان غم انگیز خود یا مشکلات خود در زنده گی را مطرح کند، فقط همین کلمه تشویق باعث میشود احساس قدرت کند. آنها فکر میکنند تنها نیستند. آنها به احساس پذیرش میرسند.”
مرحله مهم نوجوانی فرصت بسیار مهم برای دو بازیگر کلیدی است. در این زمان استخدام کننده گان افراط گرا به آسیب پذیری جوانان ناراضی توسل جسته و به آنها وعده های افتخار، جامعه و بهشت را میدهند. اما در عین حال یک نقطه محوری برای مادران برای القای ضدروایت ها و بدیل های مثبت است. مرحله بعدی از پرداختن به موانع به تأکید بر آموزش مهارت مورد هدف میرسد. در ابتدا، هدف از این امر تمرکز به نیاز بهبود مهارت های تربیه اولاد و تمرکز بر آموزش و تحلیل بود که هم بر نظریه ها و هم واقعیت های سیاسی اجتماعی جامعه استوار باشد.
مثلاً، یک مادر توضیح میدهد که چطور این دانش را در خانه اش به کار میبندد: “این باور رایج وجود دارد که نباید اهمیت زیاد به کودکان داد و همیشه به حرفشان گوش کرد، بلکه باید سختگیری کرد تا حس ترس و احترام ایجاد شود. اما، در این صنف، متوجه شدم که واقعیت چیز دیگر است. … این تنها یک تصور است و بسیار مهم است که به مشکلات کودکان خود توجه کنیم.”
آخرین مرحله بر چگونگی ایجاد و تقویت مستمر انعطاف پذیری در خانه تمرکز دارد. به مادران آموزش خاص در مورد شناخت و واکنش به علائم اولیه هوشداردهنده افراط گرایی، از جمله آموزش در مورد نقش که انترنیت در گسترش پیام های افراط گرایی بازی میکند، و همچنین نحوه مشارکت دادن پدران در زمینه دنبال کردن و پرداختن به رفتار مورد نگرانی ارائه گردید.
حرکت به پیش
همان طور که یافته های این مطالعه نشان میدهند، مادران در اجرای مداخله هدفمند در مرحله قبل از خشونت نقش بارز را دارند. و آنها منبع ارزشمند از معلومات، نه تنها در مورد پیچیده گی های محیط اجتماعی و عاطفی جوانان، بلکه به عنوان یک دریچه انعکاسی هستند. مادران جوانان افراط گرا مطمئن ترین نظر را برای توسعه یک رویکرد امنیتی جدید فراهم میکنند. مادران موضوع مشترک جوانان هستند که از لحاظ گذشته، دین و مشارکت سیاسی متفاوت هستند. آنها به عنوان پیوند عاطفی به فرزندان خود، توانایی های منحصر برای یافتن نقاط اشتراک دارند.
زنان بدون سرحد برای برجسته کردن این معلومات کلیدی، یک گروپ از مادران را از اروپا و کانادا برای به اشتراک گذاشتن نظریات خود در مورد روند افراط گرایی فرزندان خود گردهم آورد، که همگی خانه را به مقصد سوریه ترک کرده بودند. آنها با به اشتراک گذاری تجارب خود، یک تصویر از شخصیت فرزندان خود، کشمکش ها و تغییرات مشاهده شده در مراحل اولیه روند افراط گرایی به تصویر کشیدند.
Comments are closed.