دسترسی به خدمات انترنت و تلیفون همراه عامل تقویت اقتصاد و امنیت
کارکنان یونیپاث
15 سال پیش، برای کل جمعیت افغانستان فقط 15,000 خط تلیفون آنالوگ وجود داشت. تماس های بین المللی از طریق استیشن های ستلایت کابل برقرار می شد. دسترسی مردم ساکن مناطق قریه به محل دارای امکانات تماس بین المللی به سفری سه روزه ضرورت داشت.
ولی بعد از 2001 سعی متمرکز برای انکشاف بخش مخابرات و تکنالوژی معلوماتی، معروف به ICT، آغاز شد. دو سال بعد، این کشور با انکشاف سیاست ICT «اداره تنظیم مقررات مخابرات افغانستان» را تاسیس کرد.
اکنون، بخش رو به انکشاف مخابرات میلیون ها تن از مردم افغانستان را به هم مرتبط ساخته و سبب تقویت اقتصاد و محافظت از حملات مخرب و پر مصرف سایبری شده است. بنا به راپور وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی این کشور، «مخابرات از نقطه تقریباً صفر به بخش مهمی از اقتصاد و سبک زندگی افغانستان تبدیل شده است».
این کشور طی دهه گذشته بیش از 2.5 میلیارد دالر در بخش ICT سرمایه گذاری کرده که نتایج آن چشم گیر بوده است. افغانستان اکنون دارای 60 ارائه دهنده خدمات انترنت (ISP) است و پنج کمپنی مخابراتی آن 25 میلیون نفر را تحت پوشش دارند. 3 میلیون تن از مردم افغانستان به انترنت دسترسی دارند. با صدور جوازهای 3G، دو-سوم کاربران انترنت به شبکه پهنای باند همراه دسترسی دارند. رشد چشم گیر ظرفیت پهنای باند نیز بخش انتقال عاجل تر معلومات را فراهم کرده است.
در نتیجه، با کاهش قیمت و زمان انتظار تکنالوژی در اختیار بیشتر مردم قرار گرفته است. سیم کارت، چیپ حافظه خرد تلیفون همراه، زمانی صدها دالر قیمت داشت و دسترسی به آن به دلیل تقاضای بیش از حد ماه ها زمان می برد. امروز، مصرف آن تقریباً به صفر رسیده است و سیم کارت به آسانی در دسترس همگان است. قیمت تماس های بین المللی نیز رو به کاهش است.
این اخبار علاوه بر مشتریان برای دولت نیز خوشایند است. به راپور «مرکز اطلاع رسانی شبکه آسیا-پاسیفیک» (APNIC) همه عواید بخش مخابرات افغانستان اکنون به حدود 140 میلیون دالر رسیده است که حدود 12 فیصد همه عواید دولت را تشکیل می دهد.
این انکشاف نیازمند نظارت برای مدیریت مصارف برای منصفانه و شفاف کردن قیمتها و ایجاد بازار امن و مطمئن است. دولت به سیاست های «دسترسی آزاد» یعنی فراهم کردن بستر دسترسی برابر ارائه دهندگان خدمات مخابراتی به تکنالوژی های مانند فایبر پر-سرعت پایبند است. با تضمین رقابت منصفانه، کشور از توانایی ایجاد بازاری که خدمات مخابراتی را با پایین ترین قیمت ممکن تولید کند، برخوردار خواهد شد.
این کشور در حال سرمایه گذاری بر روی شبکه فایبر نوری است. به راپور APNIC انتظار می رود که راه اندازی این شبکه به کاهش قیمت پهنای باند، افزایش تعداد ارائه دهندگان و ایجاد میلیون ها دالر عواید ناشی از ترانزیت برای افغانستان منجر شود. به ثمر نشستن این مساعی باعث خواهد شد که تعداد ISP های درجه 2 فعال در این کشور افزایش یابد و بازار تقویت شود. هم اکنون، افغان تلکام شرکت مخابراتی اصلی است و حلقه فایبری افغانستان را مدیریت می کند. ISP های فعال در این کشور انترنت را ذریعه همان فایبر افغان تلکام ارائه می کنند. از آنجا که افغانستان کشوری محصور در خشکی است، از ترافیک کیبل بحری محروم است و در بیشتر مناطق قریه جات تکنالوژی ستلایت لازم است.
انکشاف تکنالوژی تهدیدات امنیتی را مخصوصا در مواردی که تروریست ها و مجرمان از تکنالوژی برای دستیابی به اهداف پلید خود بهره می گیرند، افزایش می دهد. به همین دلیل وزارت مخابرات و تکنالوژی معلوماتی در حال آشنا ساختن مردم و دولت با امتیازات و خطرهای انکشاف سریع بخش سایبری کشور است.
این وزارتخانه ورکشاپ هایی را در حوزه های مختلف از شبکه سازی مرکزی تا امنیت پیشرفته نیروی کار، مسیریابی و سوییچینگ دایر کرده است. پروگرام تعلیمی مخصوص ماموران ارشد اطلاع رسانی دولت به امنیت سایبری، دولت الکترونیک و دیگر پروگرام ها و سیاست های مرتبط می پردازد.
و طی دو سال گذشته، این وزارتخانه پروگرامی تعلیمی را برای عموم مردم از جمله متعلمین اجرا کرده است. این پروگرام به موضوعات شبکه و ساز و کار آن، در سطح ابتدایی، حرفوی و پیشرفته می پردازد.
این وزارتخانه پلان های انکشاف خلیج الکترونیکی و ICT را نیز مد نظر دارد. بسیاری از اینها مربوط به دانشجویانی است که در فضایی محدود و با داشتن کمپیوتر و انترنت رایگان مشغول تحقیقات هستند. آنها بیش از 40 پروگرام (App) مخصوص تلیفون هوشمند برای دولت یزاین کرده اند که یکی از آنها پروگرام راهنمای حج مخصوص مردم افغانستان است.
در راپور وزارتخانه آمده است که رشد بخش مخابرات در دوره کاهش تنش و افزایش امنیت کشور رخ داده است و این رشد نقش مهمی در جذب سرمایه خارجی، شامل کردن قوای مسلکی افغانستانی، افزایش عواید ملی و دسترسی بهتر به معلومات و ارتباطات دارد.
امروز ده ها میلیون تن از مردم افغانستان به تلیفون و انترنت دسترسی دارند و تکنالوژی بخشی از زندگی آنها و بخش مهمی از اقتصاد افغانستان محسوب می شود. حفظ این پیوند حیاتی زمینه ساز همکاری با کشورهای دیگر خواهد بود. تبادل شیوه های کارآمد و استندردهای پذیرفته شده جهانی در حوزه امنیت سایبری با تداوم رشد بخش مخابرات این کشور اهمیت خواهد یافت. آگاه ساختن مردم و دولت از تهدیدهای احتمالی نقش مهمی در حفظ امنیت محیط سایبری خواهد داشت. دولت برای دستیابی به این هدف باید به تدوین سیاست های نظارتی و حفظ قوای بازار رقابتی ادامه دهد تا صنایع مخابرات ضمن ارائه خدمات ارزان-قیمت به مشتریان در محیطی امن و مطمئن پیشرفت کند.
در راپور وزارتخانه آمده است: «امروز اهمیت زمینه سازی برای شکوفایی بازار به همان اندازه 10 سال پیش است».
By Unipath