متوقف کردن جریان جنگجویان خارجی By Unipath On Dec 3, 2015 Share کشورهای منطقه رویکردهای جدید را برای مقابله با جلب سرباز داعش پیشنهاد می کنند هزاران نفر از مردم شرق میانه، شمال افریقا، آسیای مرکزی و اروپا فریب وعده های پوچ داعش را خوردهاند و به آرمان این گروه تروریستی جهت تخریب چهره اسلام از طریق ارتکاب جنایت در سوریه، عراق و دیگر نقاط دنیا سوگند وفاداری خوردهاند. پس از وقوع جنگ داخلی در سوریه در سال 2011، حدود 21,000 جنگجوی خارجی تقریباً از 100 کشور به منطقه روان شده اند. بیش از نیم این افراد، شهروندان کشورهای شرق میانه و 3,000 تن از آنها شهروندان آسیای مرکزی و قفقاز هستند. کشورهایی که هدف جلب سرباز داعش هستند، اقدامات ضد تروریستی را برای جلوگیری از خروج جنگجویان خارجی یا بازگشت آنها به وطن انجام داده اند. بر اساس اظهارات مقامات ذیربط، این کشورها می دانند که توسعه عدم ثبات از سوریه و عراق یک تهدید برای هر یک از کشورها و تمام منطقه است. والاحضرت حسین بن عبدالله ثانی پادشاه اردن، در سخنرانی خود در شورای امنیت سازمان ملل متحد در ماه اپریل 2015 اظهار کرد: “برای جلوگیری از شعله ور شدن آتش تروریزم با خون جوانان مان، که هدف اصلی جلب سرباز داوطلبانه و اجباری گروپ ها و اردوهای تروریستان افراطگرا هستند، اقدامات فوری ضروری هستند”. محبوسین سعودی در محبس الحائر، بسیاری از آنها حامیان داعش هستند و به آنها اجازه انجام ورزش داده شده است تا به زمینه ورود دوباره آنها به جامعه مساعدت شود. جنگجویان خارجی فعال سوریه و عراق معمولاً مردان در سنین 18 تا 29 سال هستند، ولی در بین آنها افراد نوجوان و مردان میان سال نیز دیده می شوند. متخصصین بخش تروریزم نتوانستهاند دلیل اقتصادی، اجتماعی یا روانی برای ملحق شدن این افراد به داعش و دیگر گروپ های تروریستی را بیابند. ولی صرفنظر از انگیزه های افراطگرا مذهبی، عدم رضایت سیاسی، فقر اقتصادی یا ضرورت به اعتماد، کشورها باید این رفتار مجرمانه را بررسی کنند. تجربه عربستان سعودی طبق تخمین دولت سعودی بیش از 2,000 تن از اتباع آن به سازمان های تروریستی فعال در سوریه و عراق پیوسته اند. عربستان سعودی برای ممانعت از افراطگرایی خشن و هدایت افراد بطور مداوم به این صف به پالیسیهای جدید مقابله با تروریزم روی آورده است. در سال 2014 قوانین جدید ضد تروریزم با هدف تشدید مجازات متخلفین تصویب شد. با حکم شاه مرحوم عربستان، جلالت مآب عبدالله بن سعود، اتباع عربستان سعودی که در مناقشات خارج از این کشور سلطنتی مشارکت می کنند -حتی اگر فعالیت های آنها غیرنظامی هم باشد- به حبس تا 20 سال محکوم می شوند. در این حکم اشاره شده است که مسئولیت سد کردن اقدامات و سخنان ناقض امنیت و ثبات ملی بالای دولت عربستان است. صدور این حکم باعث افزایش تعداد گرفتاران در محابسی مانند الحائر، در جنوب ریاض، شده است که صدها شخص از بازگشتهگان مناقشات سوریه و عراق در آن محبوس هستند. دگروال محمد ابوسلمان، رئیس محبس الحائر در گفتگو با گلف نیوز اظهار کرد که تعداد گرفتارن محابس با امنیت بالا طی دو سال گذشته تقریباً دو برابر شده و به 4,209 تن در تابستان 2015 رسیده است. بسیاری از گرفتاران منتظر اشتراک در پروگرام ضد بنیادگرایی هستند. این پروگرام نه برای تنبیه، بلکه برای ادغام مجدد این افراد در جامعه طراحی شده است. این پروگرام به شمول آموزش، کورس های آموزش حرفوی، مشوره فامیلی، معالجه روانی و جلسات بحث مذهبی است تا باعث شود افرطگرایان محکوم شده، تغییر رفتار دهند. در برخی مراکز محو بنیادگرایی، تداوی با هنر به محبوسین کمک می کند احساسات خود را با نقاشی بیان کنند. جمنازیوم ها برای تربیت بدنی در نظر گرفته شده اند. طی ده سال گذشته، نزدیک به 3,000 افراطگرا از مراکز محمد بن نایف در ریاض و جده آزاد شده اند. یکی از آنان، بدر الانیسی، والد 29 ساله سه دختر است که طبق اعلام مرکز ناجی او، سعی کرده بود غیرقانونی به سوریه و عراق برود. الانیسی که در ابتدا فکر می کرد غرض گرفته خواهد شد، از اقدام دولت سعودی برای مساعدت به وی حیران شد. الانیسی درباره مدت زمان اقامت در مرکز به NBC News گفت: “این مرکز نظر ما را تغییر داد”. “و از تاریک و سیاه، به مثبت و امیدوار کننده تغییر کرد. هر مشکلی که داشتیم به طریق روانی یا اجتماعی حل شد”. پروگرام های ممانعتی عربستان سعودی مانند کمپاین “السکینه” در سال 2004 برای ایجاد ارتباط با افراطگرایان از طریق انترنت آغاز شد و به موفقیت های فراوان دست یافت. یکی از تاثیرگذارترین برنامه ها، برنامه جدید طنز تلویزیونی است که بازیگر و کمدین سعودی ناصر القصبی آن را تهیه می کند و در آن ظلم و حماقت داعش را به تمسخر میگیرد. مخاطبین این برنامه در دنیای عربی زبان به میلیونها تن رسیده است که به مقابله با تبلیغات ویدیویی داعش در انترنت مساعدت کرده است. ”خدا، حافظ من است. من هنرمند هستم و وظیفه اصلی هنرمند نشان دادن مشکلات جامعه است، حتی اگر در این راه با دشواریهای روبرو شود”. این را القصبی در گفتگو با تلویزیون العربیه در جون 2015 اظهار کرد. “جهاد واقعی هوشدار دادن به مردم درباره داعش است زیرا ما با هنر و نه با سلاح با آنها میجنگیم”. امارات متحده عرب وارد عمل می شود مبارزه با تبلیغات داعش از اهداف مرکز صواب نیز است. این مرکز در جولای 2015 در ابوظبی به عنوان مرکز معلومات رسانی ضد داعش در منطقه تاسیس شد. این مرکز به صورت اونلاین و 24 ساعته با افراطگرایان در ارتباط است تا پیامرسانی تروریستان را که می خواهند نیرو و بودیجه برای گروه های جنایتکار جذب کنند را مختل کند. برخی کشورها با مسدود کردن ویب سایتهای انترنتی یا تمرکز بر خشونت داعش، با افراط گرایی اونلاین مبارزه می کنند. رویکرد مرکز صواب بسیار خلاقانه خواهد بود. این مرکز زمان کمتر به نقد فلم های خشن داعش -که ممکن است ناخواسته ابزار جذب جوانان علاقه مند به جنگ شود- اختصاص خواهد داد و بیکفایتی این گروپ در ایجاد به اصطلاح “خلافت” را برجسته خواهد کرد. داکتر انور محمد قرقاض، وزیر خارجه امارات متحده عرب اظهار کرد: “مرکز صواب از طریق مبارزه اونلاین با افراط گرایی سهم چشمگیر در تامین ثبات و امنیت منطقه خواهد داشت و اقدام به پس گرفتن آرامش اونلاین از افراطگرایان خواهد کرد”. این یک بخش از مساعی وسیع ائتلاف ضد ترور متشکل از 63 کشور است که برای مبارزه با داعش در تمام حوزهها، اعم از مطبوعات و میدان نبرد، سعی می کنند. امارات متحده عربی منحیث یکی از شرکت کننده گان در حملات هوایی ائتلاف در عراق با داعش مبارزه کرده است و از ابتکارات مانند “مرکز هدایت جهت مبارزه با افراطگرایی خشن” و “مجمع ترویج صلح در جوامع اسلامی” حمایت مالی کرده است. توقف روند در آسیای مرکزی قزاقستان، جمهوری قرغیزستان، تاجکستان و ازبکستان همگی کمپاینهای ضد تروریزم را برای مقابله با جلب سرباز داعش در سوریه و عراق تشکیل داده اند. دولت قرغیزستان برنامه های کمکرسانی را برای ممانعت از تلقین جوانان که معمولاً برای جنگ در شرق میانه استخدام می شوند، عملی کرده است. این برنامه ها در مساجد، بلاکهای آپارتمانها رهایشی، شوراهای زنان و گروه های جوانان عملی می شوند. در سال 2014، این کشور خبر دستگیری 40 تروریست و حامیان آنها را اعلام کرد که بیشتر آنها بعد از آموزش دیدن در سوریه به این کشور بازگشته بودند. میرلان تکتوموشف، امام جماعت مسجد Sheyit-Dobo در اوش، اظهار کرد: “به کمک جلسات مستمر، جماعت فهمید که پولیس و روحانیون میخواهند از آنها در مقابل اعمال خشن، جرم و گروه های بنیادگرا محافظت کنند”. “اکنون مردم میخواهند بیگانگان را که به جذب جوانان می پردازند به پولیس معرفی کنند”. تاجکستان همانند عربستان سعودی در خارج از سرحدات کشور نیز با جرایم مبارزه می کند. طبق تخمین دولت، 300 تبعه تاجک به داعش پیوسته اند و دهها نفر به دلیل اقدام جذب جنگجویان خارجی دستگیر شده اند. پس از این که داعش پاسپورت های سربازان را میسوزاند اکثراً آنها مجبور به خدمت می شوند. با وجود این، رهبران تاجک امکان عفو را برای جنگجویان که نظر خود را تغییر میدهند مطرح کردهاند. شریف قربانزاده، لوی څارنوال سغد، ولایت شمالی تاجکستان، اظهار کرد: “فقط در صورت می توانیم دوسیه جنایی را باز کنیم که معلومات و مدارک کافی برای اثبات عضویت افراد در گروه های مسلح کشورهای خارجی را در اختیار داشته باشیم”. قزاقستان تروریزم را عمدتاً پیامد فقر و بیچاره گی می داند. این گفته کایرات عبدالرحمانوف، نماینده دائم این کشور در سازمان ملل متحد است. از این رو، با تصویب “ترسیمه راه استخدام” جوانان می توانند از آموزش و کورسهای رایگان حرفوی و حمایتهای لازم برای راه اندازی کار و بار بهره مند شوند. برنامه دیگر به نام “مبارزه با افراطگرایی مذهبی و تروریزم” برای سال های 2013-2017، مبلغ 600 میلیون دالر به اقدامات جلوگیری اختصاص داده است. ازبکستان یک قسمت از سال 2015 را صرف تطبیق یک برنامه به نام “پاکسازی ضد ترور” کرد که شامل معرفی اعضای داعش، قاتلین و جنایتکاران در مطبوعات دولتی بود. گروه داخلی افراطگرای ازبکستان، جنبش اسلامی ازبکستان، ممکن است جنگجویان در اختیار داعش قرار داده باشد. به اساس راپور سرویس امنیت ملی این کشور، تروریستان که از سوریه و عراق باز میگردند ممکن است برای تخریب در ازبکستان پلان گذاری کنند. نتیجه گیری کاهش جذابیت داعش برای گروه های آسیبپذیر که جلب سرباز در آنها صورت میگیرد یک بخش مهم از پروسه مهار کردن جریان جنگجویان خارجی به سمت سوریه و عراق است. چنین اقدام ضرروت به حضور ائتلاف ضد داعش برای حفظ حضور قدرتمند مطبوعاتی و آنلاین و نقد داستان حماسی دروغین است که تروریستان به تبلیغ آن می پردازند. ولی صرف ممانعت کافی نیست. پولیس و اردو برای انسداد جریان جنگجویان خارجی باید برای دفاع از سرحدات، شکستن حلقه های ترور و انسداد مجاری تمویل اقدام کنند. و اگر اعضای داعش دستگیر شوند یا به وطن خود بازگردند، پروگرام هایی مانند مراکز محو افراط گرایی عربستان سعودی نقش پررنگ در ترغیب مجرمین غیرخشن به ادغام در جامعه خواهد داشت. سرانجام، کشورهای منطقه باید پیگیر صلح ملی و ایجاد جوامع غیر فرقوی باشند که گروه های مانند داعش نتوانند در آن ریشه بدوانند. تصادفی نیست که داعش عمدتاً در سوریه، کشور دچار جنگ داخلی، تقویت شده است. صلح و ثبات به ندرت بدون وجود حکومت شایسته تدوام مییابد. Share
Comments are closed.