د امنیتي همکارۍ د نوي ډولونو پراختیا
ډاکټر خالد بن محمد ال عطیه، د قطر د لومړي وزیر مرستیال او په دفاعي چارو کې د دولت وزیر
کال2022 د قطر هیواد لپاره په ځانګړي توګه خاص کال و، ځکه چې موږ د 2022 کال د نړیوال جام کوربه توب کاوه. زه د قطر د امیر جلالتمآب شیخ تمیم بن حماد وینا تکراروم چې موږ د قطر هیواد کړي پرمختګونو باندې خورا ډیر ویاړو او د نړیوال جام په واسطه راوښتي پام لپاره منندوی یو چې په ډیری برخو کې یې زموږ د هیواد پرمختګ هڅولی او چټک کړی، په ځانګړي توګه زیربنا او پالیسي په برخه کې. سپورت په خلکو بې سارې اغیزه لري؛ دا کولی شي بیلابیل خلک سره یوځای او تحریک کړي. سپورت د یووالي او ټیمي کار ترټولو غوره مثالونه دي، چیرې چې ستاسې غوره هڅې ستایل کیږي او ستاسې محدودیتونه ستاسې د ټیم غړو په واسطه بشپړیږي. پدې مفهوم کې سپورت د نړیوالې همکارۍ لپاره د انګیزې ریښتیني سرچینه کیدی شي.
کله چې موږ د امنیتي همکارۍ نوي انجمنونو ته ګورو، موږ باید د داسې انجمنونو لټه وکړو چې د امنیت ښه کولو او پرمختللي کولو په موخه د جمعي پیاوړتیا رامینځته کولو له لارې هیوادونه سره متحد کوي. یوازې د جمعي طریقې له لارې د ریښتیني امنیت ترلاسه کیدل شوني دي. د سیال څخه د مخکې کیدو لوبې پرته له شکه په امنیتي سیکتور کې نوښت خورا ګړندی کړی مګر همدارنګه ډیری یې نوښت ته د تماشچیانو په توګه پریښي یا په خپلو محدودیتونو کې څنډې ته شوي دي.
د قطر هیواد د خپلو سرچینو پریماني، د خپلو خلکو انعطاف وړتیا او د مشرتابه د لیدلوري له امله خوشبخت دی. زما د هیواد ډیری سرچینې د تعلیم، څیړنې او پراختیا، او د نړۍ په سطح د روغتیا پاملرنې له لارې زموږ د خلکو د پرمختګ لوري ته لارښود شوي دي. د امنیت په برخه کې قطر په ښه روزل شوي او مجهز شوي ځواک جوړولو باندې تمرکز کوي چې په امنیت د 360 درجو تمرکز سره زموږ د پولو ساتلو ته چمتو اوسي. د دې سره د استخباراتو او اطلاعاتو شریکولو، د همکارۍ وړتیا، د سولې ساتلو نوښتونو، روزنې او تعلیم په برخو کې د متحدینو او شریکانو سره د امنیتي همکارۍ دودیز بڼو پرمختللي کول مل دي.
د امنیتي همکارۍ نوي ډولونو ازمولو کې، زه زموږ د اوسني واقعیتونو مشاهده کولو لپاره یو ګام شاته اخلم او د نړۍ د تیرو او اوسني پیښو څخه زده شوي ځینې درسونه اقتباس کوم.
موږ پوهیږو چې جلاتوب یا یوازې والی، لکه څنګه چې د تاریخ په اوږدو کې ښودل شوي، د تیري او یرغل د لمبو وژلو پرځای لانور د تیروتنو احساسات تقویت کوي او بیرته تاییدوي. وروسته له دې چې د تیریو سره په کلکه عمل وشي، هغوی چې ځانونه مات شوي ومومي بیرته د نړۍ دیپلوماسي جوړښتونو کې جذبیږي، سوله رامینځته کیږي، او ټولنیزه او اقتصادي نیکمرغي پیل کیږي.
په جمعي کاري چوکاټونو کې د دولتونو د حقونو خوندیتوب کول، د قانون د لیک شاوخوا د ردولو لپاره د مانور کولو پرتله، د دې نهادونو یووالي ته وده ورکوي او غړي اړ کوي چې جوړښتونه یې وساتي.
نن ورځ موږ اکثر د نړیوال محورونو یا بیاځل تعادل په اړه غږیږو. زه وړاندیز کوم زموږ ماموریت نړیوال پلیټفارمونه پراخه او قوي کړي کوم چې د نړیوال اقتصادي، سیاسي او ټولنیزو اصلاحاتو، او پرمختګونو لارښود کولو لپاره ډیزاین شوي دي. پدې یوازې د غړو کلبونو کې د غړیتوب پیاوړي کولو او پراخولو په واسطه، په نهایت کې د ودې او همکارۍ لپاره یوه مشمول او ټیکاو لرونکې بیلګه ترلاسه کیدی شي.
د همکارۍ منصفانه سیسټم باید لومړی تاسیس شي که چیرې د تیکاو لرونکي نړیوال امنیت او د همکارۍ نورو کټګوري ډولونو لپاره د نوي او نوښتي بڼو د سپړلو لپاره کومه هیله شتون ولري.
له ما اکثر د قطر د توازن ساتلو لوبې په اړه پوښتل کیږي. موږ څنګه کولی شو د مختلفو ګټو لرونکي څو ملیتي شریکانو او ملګرو سره فاعي، ساسي یا سوداګریزې اړیکې وساتو؟ زه غواړم تاکید وکړم چې قطر لوبې نه لوبیږي. موږ پوهیږو چې موږ څوک یو، زموږ تشې او هرڅه؛ موږ پوهیږو چې موږ د څه شي لپاره ولاړ یو او د قطر د 2030 ملي لیدلوري په بڼه کې خپله ټاکلې لاره او نقشه تعقیبوو. زموږ شخصیت ټولو ته برسیره دی. کله چې تاسې د قطر دولت سره معامله کوئ، تاسې دقیقآ پوهیږئ چې د چا سره معامله کوئ: یو صادق او د اعتبار وړ ملګری چې هیڅکله به تاسې ته د رښتیا ویلو څخه ډډه ونکړي.
د قطر صداقت په ډیری جاري نړیوالو مسایلو کې څرګند دی لکه د افغانستان د مهاجرت بحران او په لبنان کې د بیارغونې هڅې. موږ د سختۍ په وخت کې نه په شا کیږو او د خلکو څخه زموږ د غوره هڅو څخه په شا کیدو په واسطه افراد د هغوی د بې ثباتۍ لپاره نه مجازات کوو. ځینې شاید د قطر د دولت لخوا شوي هرډول هڅو ته د خپل ځان خدمت رنګ ورکولو هڅه وکړي. پدې تړاو باید وویل شي، زموږ نړیوال اقدامات د نړیوال یووالي او سولې ګټو ته خدمت کولو لپاره زموږ د لیوالتیا پایله ده. موږ په بشپړ ډول پوهیږو چې یرغلونه او تیري د یو څو په ګټه وي، مګر سوله او د دې سره مل محصول، اقتصادي نیکمرغي د ټولو په ګټه ده.
له تاریخي پلوه امنیتي همکارۍ ته اکثر لنډه کتنه شوې، انفعالي او په نهایت کې تخریبي. د امنیت لپاره چې ټیکاو لرونکی او انعطافي وي، باید هراړخیز او مشمول وي. لکه د فټبال په څیر، د یوه لوبغاړي تشې باید د هغه د ټیم غړو په واسطه وپوښل شي که چیرې د بریا لپاره هیله موجود وي.
Comments are closed.