ازبکستان د افراطیت پر وړاندې تګلاره بدلوي

ازبکستان‭ ‬د‭ ‬افراطیانو‭ ‬د‭ ‬پیژندلو‭ ‬لپاره‭ ‬اصلاحات‭ ‬رامینځته‭ ‬کړي،‭ ‬له‭ ‬بند‭ ‬څخه‭ ‬یې‭ ‬لږ‭ ‬مجرمین‭ ‬خوشې‭ ‬کړي‭ ‬او‭ ‬پرځای‭ ‬یې‭ ‬په‭ ‬افراطیانو‭ ‬تمرکز‭ ‬کوي‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬ټولنې‭ ‬په‭ ‬وړاندې‭ ‬د‭ ‬نفرت‭ ‬او‭ ‬تاوتریخوالي‭ ‬ملاتړ‭ ‬کوي‭.‬
په‭ ‬ازبکستان‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬بشري‭ ‬حقونو‭ ‬لپاره‭ ‬د‭ ‬پارلماني‭ ‬سکرتریت‭ ‬استازی‭ ‬سید‭ ‬بیک‭ ‬عظیموف‭ ‬د‭ ‬کال‭ ‬2019‭ ‬په‭ ‬دسمبر‭ ‬کې‭ ‬اعلان‭ ‬وکړ‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬امنیتي‭ ‬خدماتو‭ ‬ریاست،‭ ‬د‭ ‬کورنیو‭ ‬چارو‭ ‬وزارت،‭ ‬او‭ ‬د‭ ‬څارنوالۍ‭ ‬دفتر‭ ‬پلان‭ ‬لري‭ ‬چې‭ ‬مذهبي‭ ‬افراطي‭ ‬سازمانونو‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬لاس‭ ‬لرلو‭ ‬په‭ ‬تور‭ ‬د‭ ‬خلکو‭ ‬تور‭ ‬لیست‭ ‬به‭ ‬له‭ ‬منځه‭ ‬وړي‭. ‬
دا‭ ‬اقدام‭ ‬به‭ ‬د‭ ‬هغو‭ ‬کړنو‭ ‬لړۍ‭ ‬کې‭ ‬وروستۍ‭ ‬وي‭ ‬چې‭ ‬د‭ ‬شکمنو‭ ‬افراطیانو‭ ‬پر‭ ‬وړاندې‭ ‬د‭ ‬ازبک‭ ‬حکومت‭ ‬چلند‭ ‬بدلوي‭. ‬په‭ ‬کال‭ ‬1999‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬تاوتریخوالي‭ ‬له‭ ‬څپې‭ ‬وروسته،‭ ‬تور‭ ‬لیست‭ ‬د‭ ‬اضطراري‭ ‬حالت‭ ‬د‭ ‬حل‭ ‬لپاره‭ ‬وپېژندل‭ ‬شو‭. ‬ازبکستان‭ ‬په‭ ‬کال‭ ‬2016‭ ‬کال‭ ‬کې‭ ‬د‭ ‬ولسمشر‭ ‬شوکت‭ ‬میرزیایف‭ ‬له‭ ‬ټاکل‭ ‬کیدو‭ ‬وروسته‭ ‬خپل‭ ‬چلند‭ ‬ورو‭ ‬ورو‭ ‬نرم‭ ‬کړ‭.‬
د‭ ‬کال‭ ‬2018‭ ‬په‭ ‬جون‭ ‬میاشت‭ ‬کې‭ ‬ازبکستان‭ ‬له‭ ‬افراطیت‭ ‬څخه‭ ‬خپل‭ ‬تعریف‭ ‬سخت‭ ‬کړ‭. ‬نوی‭ ‬تعریف،‭ ‬افراطیت‭ ‬د‭ ‬افراطي‭ ‬اعمالو‭ ‬په‭ ‬معنی‭ ‬تعریف‭ ‬شوی،‭ ‬چې‭ ‬هدف‭ ‬یې‭ ‬د‭ ‬ټولنیز‭ ‬او‭ ‬سیاسي‭ ‬وضعیت‭ ‬بې‭ ‬ثباته‭ ‬کول‭ ‬دي،‭ ‬په‭ ‬زور‭ ‬سره‭ ‬د‭ ‬ازبکستان‭ ‬اساسي‭ ‬قانون‭ ‬بدلول،‭ ‬په‭ ‬زور‭ ‬سره‭ ‬د‭ ‬واک‭ ‬ترلاسه‭ ‬کول‭ ‬او‭ ‬ملي،‭ ‬توکميز،‭ ‬یا‭ ‬مذهبي‭ ‬کرکې‭ ‬ته‭ ‬لمن‭ ‬وهل‭ ‬دي‭.” ‬
څو‭ ‬میاشتې‭ ‬وروسته‭ ‬ولسمشر‭ ‬میرزایوف‭ ‬یو‭ ‬فرمان‭ ‬لاسلیک‭ ‬وکړ،‭ ‬چې‭ ‬تر‭ ‬سرلیک‭ ‬لاندې‭ ‬یې‭ ‬وویل،‭ “‬د‭ ‬ازبکستان‭ ‬جمهوریت‭ ‬اوسیدونکو‭ ‬ته‭ ‬چې‭ ‬په‭ ‬غلطه‭ ‬تروریستي،‭ ‬افراطي،‭ ‬یا‭ ‬نورو‭ ‬منع‭ ‬شویو‭ ‬سازمانونو‭ ‬او‭ ‬ډلو‭ ‬کې‭ ‬شامل‭ ‬شوي،‭ ‬له‭ ‬جرمي‭ ‬مسوولیت‭ ‬څخه‭ ‬د‭ ‬معافیت‭ ‬پروسې‭ ‬د‭ ‬ښه‭ ‬کولو‭ ‬په‭ ‬برخه‭ ‬کې‭ ‬کار‭ ‬کوو‭.”‬
دغه‭ ‬فرمان‭ ‬دا‭ ‬احتمال‭ ‬رامنځته‭ ‬کړ،‭ ‬چې‭ ‬هغه‭ ‬ازبکان‭ ‬چې‭ ‬په‭ ‬تیرو‭ ‬وختونو‭ ‬کې‭ ‬له‭ ‬افراطیت‭ ‬سره‭ ‬تړلي‭ ‬و،‭ ‬له‭ ‬جرمي‭ ‬مسؤلیت‭ ‬څخه‭ ‬تښتیدای‭ ‬شي‭ ‬په‭ ‬دې‭ ‬شرط‭ ‬چې‭ ‬دوی‭ ‬د‭ ‬مخکیني‭ ‬چلند‭ ‬پخاطر‭ ‬پښیماني‭ ‬څرګنده‭ ‬کړي‭ ‬وي‭. ‬پدغه‭ ‬ډله‭ ‬کې‭ ‬بیرته‭ ‬ستنیدونکي‭ ‬جنګیالي‭ ‬هم‭ ‬شامل‭ ‬و‭ ‬چې‭ ‬سوریې‭ ‬او‭ ‬عراق‭ ‬ته‭ ‬د‭ ‬سفر‭ ‬کولو‭ ‬لپاره‭ ‬اغوا‭ ‬شوي‭ ‬وو‭.‬
د‭ ‬2018‭ ‬په‭ ‬پای‭ ‬کې،‭ ‬ولسمشر‭ ‬میرزایوف‭ ‬اعلان‭ ‬وکړ‭ ‬چې‭ ‬20000‭ ‬کسان‭ ‬له‭ ‬تور‭ ‬لیستونو‭ ‬څخه‭ ‬ایستل‭ ‬شوي،‭ ‬او‭ ‬شاوخوا‭ ‬نیمایي‭ ‬یې‭ ‬د‭ ‬ازبک‭ ‬حکومت‭ ‬څخه‭ ‬د‭ ‬کارموندنې‭ ‬مرستې‭ ‬ترلاسه‭ ‬کړې‭.‬

Comments are closed.